Hekje

Hekje uit Baddibou om het jaar af te sluiten!!

Iedereen prettige jaarwisseling!!

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Kudde

Veel kinderen moeten meehelpen met allerhande klusjes. Deze twee jongens hebben de verantwoording over een grote kudde koeien. Elke dag gaan ze 's morgens vroeg al samen op pad en weiden de koeien. Aan het einde van de dag zo rond een uur of zes brengen zij de dieren weer naar de rand van het dorp.

Als er iets mis gaat, of zij hebben hulp nodig, moet één van de twee jongetjes zo snel mogelijk naar het dorp om hulp te halen van een volwassene. Het komt voor dat ze kilometers hard moeten lopen om het dorp te bereiken. Mobieltjes kennen deze kinderen niet. Nooit zonder waterfles op pad, dat is van levensbelang.

De jongens hebben dus overdag een job. Moeten zij niet naar school? Er is geen leerplicht in Gambia, en wat men nodig heeft in de praktijk, leert men van vader op zoon, en moeder op dochter. In eerste instantie is het belangrijk (letterlijk) brood op de plank te krijgen. De laatste jaren ziet men wel in dat het belangrijk is om te leren lezen en schrijven, maar alleen als het gezin het geld kan missen kunnen de kinderen naar school, vaak zijn de families te arm. Daarnaast is er veel werk te doen, als er al iemand naar school kan, moeten de andere broertjes en zusjes het werk overnemen. De kinderen ogen beslist niet ongelukkig of onderdrukt, de ouders gaan liefdevol met hun kinderen om, maar zij kennen simpelweg geen ander leven dan het dorpsleven.

's Avonds, en tussen de bedrijven door wordt er ook vaak door de jongens gevoetbald, gelukkig ook plezier en ontspanning.

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Twee Pietermanknechtjes

Deze twee Hollandse jongens tonen hun "wilde dierenverzameling".

Dit jaar, in Nederland, heb ik een tijdje met Rens en Luuk doorgebracht. Zij hoorden over de kinders in Afrika en wilden heel graag iets van hun speelgoed meegeven.

Ik moest beloven daar niet zélf mee te spelen!, maar een aantal kinderen in Afrika blij te maken,

en dus heb ik ze meegenomen naar Baddibou.

Wel toepasselijk om in deze decembermaand wat cadeautjes uit te delen. Ik voelde me Sinterklaas dankzij de Pietermanknechtjes uit Holland.

De Afrikaanse kinderen weten natuurlijk niets van dit Hollandse gebruik.

Ik heb hen verteld dat zij dit hebben gekregen van "Lamin en Sambodjang Blom".

Spontaan werd er gezongen van blijdschap, dit gebaar was het gesprek van de dag en tot bedtijd aan toe speelden ze met de tijgers en leeuwen, grrrrrrrrr........

Abaraka!! Dankjewel!!

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Bouwplaat?

Heel trots laat dit dorpsjongetje zijn zelfgebouwde auto zien.

Met een lint aan de "voorbumper" trekt hij het voertuig vooruit, vele kilometers worden afgelegd.

Veel speelgoed hebben de kinderen niet, sterker nog de meeste kinderen hebben helemaal geen speelgoed.

Daarom wordt er door sommigen heel wat afgeknutseld. Oude verpakkingen vinden een nieuwe bestemming, dozen, blikjes, plastic waterflessen, restjes stof, verzin 't maar, zelfs van sokken die niet meer te stoppen zijn wordt nog een "voetbal" gemaakt.

Er is wel speelgoed te koop, meestal veel plastic prullaria uit China maar dan moet je naar Banjul of Serrekunda zo'n 100 kilometer verderop aan de overzijde van de rivier.

Daarbij is het voor de mensen hier niet te betalen.

Kant en klaar speelgoed krijgen de kinderen dus zelden............

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Blanke tante

Tijdens mijn verblijf in Ousmans familie-compound ben ik benoemd tot "blanke Tante". Hier samen op de foto met twee van mijn tantezeggertjes. Lamin is de oudste zoon van Ousmans oom.

Overigens, het is gebruikelijk bij Mandinka's de eerste zoon meestal Lamin te noemen. U kunt zich voorstellen dat er wel eens verwarring kan ontstaan; "over welke Lamin hebben we het nu eigenlijk"........ Vandaar dat tevens de meeste Laminen een bijnaam hebben. Ousmans oudste broer bijvoorbeeld heet Chico en mijn buurjongen is omgedoopt tot Djédjé. De eerste dochter wordt meestal Fatou genoemd, maar vernoemen naar Oma of Opa is ook toegestaan.

In dit gezin zijn zes kinderen, Lamin, Binta, Bakary, Fatou, baby Mariama en Ami. Ami woont niet bij haar broertjes en zusjes, maar verblijft in Tanji bij de moeder van Ousman (haar Tante), volgt u het nog? Ik ken Ami al langer, zij komt vaak bij mij een snoepje halen, binnenkort stel ik haar aan u voor.

De kinderen hebben veel tijd met ons doorgebracht, het gebeurd zelden dat er een blanke Tante in het dorp logeert en als zij dan ook nog in jou compound verblijft is dat helemaal speciaal.........

Voor mij was het ook een speciale ervaring om zo snel en volledig te worden opgenomen in deze familie, vandaar ook deze "portretfoto". De moeite waard om af te drukken en een plaatsje te geven op de schoorsteenmantel????

Fo waati koteng

Groet van Tante Isatou

Tante Koumba

Het is een beetje overbodig uit te leggen hoe blij Ousman en Tante Koumba zijn. Na vier jaar werd Ous zo'n beetje plat geknuffeld.

Dit is één van de spontane, uitbundige tante's. Bijna iedereen in het dorp is op een of andere manier familie van elkaar, het gaat wat ver iedereen op de foto te nemen of voor te stellen. Sterker nog, men weet zelf niet uit hoeveel mensen de familie precies bestaat, er wordt geschat zo'n driehonderd personen.

Maar Tante Koumba is alleen al door haar lach voor iedereen herkenbaar.

Fo waati koteng,

groet van Isatou

Indrukwekkend

Drie dagen Baddibou......., voor mijn gevoel drie weken!

Ousman en ik zijn zijn familie en vrienden gaan bezoeken, Ous was er vier jaar niet meer geweest. Oma, ooms, tante's, neefjes, nichtjes van moeders kant wonen in Jumansarrba. We werden zeer hartelijk ontvangen, iedereen was opgewonden blij, vooral de kinderen. Sensatie; er is een Toubab in het dorp! Het spreekwoordelijk lopend vuurtje deed de ronde in drie minuutjes..........

Dit gebied is het echte Afrikaanse platteland en veel minder ontwikkeld dan Tanji. De mensen proberen te (over)leven van de Pinda-oogst. Op de foto ziet u Oma pinda's doppen voor de lunch, er wordt vandaag Pindasaus gemaakt. De familie eet deze periode veel gerechten waarin pinda's worden verwerkt, net als alle andere families in het dorp. Men teelt voor eigen gebruik maar zoveel mogelijk wordt verkocht.

Meestal handelaren uit Senegal komen de pinda's kopen. Het levert niet veel op. Als je geluk hebt kan je 1800 euro verdienen. Moet je wel even bij bedenken dat dit vrijwel het enige jaarinkomen is! Ook voor Afrikaanse begrippen niet eenvoudig rondkomen, de strijd om het bestaan is moeilijk.

De komende weken tracht ik u kennis te laten maken het dorpsleven en zijn bewoners, er is veel te vertellen, dat kan gewoon niet in één keer, morgen weer een "Baddibou-journaal".

Oeps!!! zou ik bijna vergeten.......... van de familie kregen we twee Hanen mee met de bedoeling dat wij een feestmaal kunnen nuttigen. Maar wij hebben besloten ze te laten leven er staat bij ons dus geen kip op het Kerstmenu, maar Rijst met Pindasaus om toch een beetje verbondenheid te voelen met de mensen uit Baddibou.

Voor nu een warme kerstgroet uit Tanji van ons allemaal.

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Kerstboom?

Vorige week eens een wandeling gemaakt nét buiten ons dorp. Even de "rimboe" in.

'K kwam warempel een weverdorp tegen, sluit mooi aan op de column van gisteren, dan heeft u er een beeld bij.

In deze tijd van het jaar wel toepasselijk, "Kerstpalm versierd met ballen".

Heerlijk is het er soms even op uit te trekken.........

Ga ik de komende drie dagen ook doen, ik neem een kleine kerstvakantie, "even lekker weg in eigen land".

Ik ga met Ousman mee zijn Oma, ooms, tante's, neven en nichten bezoeken. De familie woont in Badibou, de streek is nog niet zo ontwikkeld als bij ons aan de kust. Het wordt voor mij ook een nieuwe ervaring, ik ben er nog nooit eerder geweest. Bepakt en bezakt gaan we morgen vroeg op weg. Er moet veel mee, de familie heeft geen extra beddengoed of handdoeken, ook wat extra voedsel mee, cup a soup, en noodles, ik ben niet zo dol op de afrikaanse pot, dan kan ik zelf wat klaarmaken........

Van "lamin en sambodjang Blom" heb ik speelgoed meegekregen voor de kinders hier.

Ook dit gaat mee naar Badibou, voor Oma hebben we toiletartikelen gekocht en extra boullionblokjes.

Morgen zo rond acht uur met de bustaxi richting Banjul, dan met de veerboot de rivier oversteken naar Barra, daarna nog enkele uren oostwaarts naar Badibou.

Ik hoop veel foto's te maken en genoeg inspiratie op te doen voor de weblog.

Eerste kerstdag wordt de blog dus weer vervolgd............

Iedereen alvast prettige kerstdagen,

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

De Zaterdag Column

Wevers

Als ik de poort van ons erf uitloop zie ik dat men begonnen

is met de bouw van een nieuwe wijk.

Alle bouwmaterialen worden door de lucht aangevoerd.

De luchtbrug beslaat honderd meter, van de ene naar de andere

boom.

Een zwerm wevervogels is neergestreken in een hoge palmboom

pal voor ons huis.

De fundamenten worden gelegd voor zo’n dertig nesten.

De mannetjes zijn professionele bouwers. Ze vliegen naar de

naastgelegen palmboom en scheuren langwerpige stengels uit

de bladeren. Met een wimpel achter zich aan vliegen ze terug

en weven een ingewikkeld vlechtwerk tot een bolvormig nest.

De techniek is niet eenvoudig en wordt pas na veel oefenen

beheerst.

Net als alle weversoorten hoopt ook deze Maskerwever een

vrouwtje te veroveren. De oudste mannetjes worden het eerst

gekozen, dat zijn de meest ervaren bouwers.

Maar voorlopig hebben de heren het druk, de vrouwtjes wachten

rustig af.

Omdat het dorp vijftien meter boven de grond hangt, pak ik de

verrekijker om alle activiteiten van dichterbij te kunnen volgen.

Ik zet een klapstoeltje onder de boom en heb zo een prachtig zicht.

De nesten krijgen al aardig vorm, maar zijn nog niet af, je ziet

nog overal openingen en dat moet allemaal nog gedicht worden.

Het is regentijd en er vallen soms zware buien, hopelijk zitten

de vogels dan hoog en droog.

Vandaag houd ik het voor gezien, morgen maar weer eens kijken.

’S nachts raast er een hevige bui over ons dorp met veel wind.

De volgende ochtend staan er nog grote plassen, waarin de

Maskertjes een badje nemen.

Ik vraag me af hoe het met de bouwwerkjes staat, en ga meteen

polshoogte nemen.

Alles ziet er hetzelfde uit als gisteren, alsof er niets is gebeurd..

Alle nesten zijn in tact, behalve één, die ligt op de grond.

’T is vast een jonge onervaren bouwer geweest, deze eigenaar

moet weer helemaal opnieuw beginnen.

Ik raap het nest op en kijk er vol bewondering naar.

Behalve dat het niet goed in de boom bevestigd was, zie ik een

knap staaltje weeftechniek.

Ik neem het mee naar huis als aandenken, en wens ook dit

ongelukkige mannetje straks een mooie vrouw toe.

Fo waati koteng
Groet van Isatou

Decoratie

Op het strand zijn ook ondernemers te vinden. Soms ga ik naar het strand van Batokunku, ietsjes zuidelijker dan Tanji. Het is daar lekker rustig en je kan er schelpen zoeken. Na een wandeling gaat een "frissie" er wel in.

Deze bar heeft men van zeer weinig middelen in elkaar geknutseld, het is een gezellig, schaduwrijk, tafereel. Alcohol wordt er niet geschonken, kans op dronkenschap is er dus niet.

Vraag ik me toch stiekum af wat die gevarendriehoek te betekenen heeft................ waarschijnlijk niets, gewoon decoratie!

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

In de knoop

Er zijn veel mensen die een mobieltje hebben, maar zij hebben thuis geen electriciteit. Sommige slimmerikken beginnen een oplaadstation. Er valt een heel aardige boterham mee te verdienen. Een mobieltje opladen kost tussen de 15 en 30 eurocent, en elke dag heeft de eigenaar veel klandizie.

Ik schoot wel in de lach toen ik dit breiwerk zag. Je vraagt je af of het misschien zinvol is de wirwar van draden eens uit elkaar te halen, of in het vervolg wat orderlijker in te pluggen.

Wederom europees denkwerk. De Afrikaanse gedachte is dat er op deze manier toch ook stroom in komt? Als de klant zijn telefoontje weer op komt halen weet ie feilloos zijn eigendom aan te wijzen.

Dus........... waarom netjes als het ook slordig kan!

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Fikkie stoken

Veel mensen koken op hout. Drie grote stenen als "treef", daarop de kookpan. Onder de pan wordt een vuurtje gestookt. Hier ziet u de plaatselijke "Firewood-boer". Eén bundel kost om en nabij de 15 eurocent. Elke dag is er een nieuwe bundel nodig, het is dus een tamelijk grote kostenpost, zo'n 15 euro per maand.

Er zijn ook gastankjes te koop, daar kook ik zelf op, maar de familie's zijn groot er wordt dus in grote hoeveelheden gekookt, de pannen passen eenvoudigweg niet op het treefje.

Het voordeel van op hout koken is wel dat je in de openlucht kan koken, waar je maar wil.

Langs de kant van de weg zie je regelmatig vrouwen allerlei voedsel bereiden.Zo rond een uur of zes 's avonds kan je heel gemakkelijk allerlei lekkers kopen. Een soort snackbar zeg maar. In plaats van een kaassouflé of kroket een gebakken "Bonga" of een bonenschoteltje. Soms heb ik geen zin in kokkerellen, dan maak ik gebruik van deze service.

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Hoog Catharijne

Tanji is volop in ontwikkeling. Sinds een week of zes is het Tanjeh Shoppingcenter open gegaan. Beneden winkels, waaronder een boetiek met veel sportieve Jeans en een winkel waar men pannen, schalen en koelboxen verkoopt.

Boven de winkels zijn een aantal apartementjes te huur. Dit is één van de zeldzame gebouwen waar een verdieping op zit.

In ons dorp zijn de meeste woningen en/of winkeltjes gelijkvloers.En hopelijk blijft dat nog heel lang zo. Om dit gebouw nu te vergelijken met een wolkenkrabber gaat wat ver, maar de meeste dorpsgenoten zijn niet dol op deze hoogbouw.

Ben ik het mee eens!

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

De Gamma

Een beetje chaotisch maar er is wel veel keus. Van stopcontact tot duimstok, touw, fietspomp of hangslot.

De verkoper weet precies waar alles hangt of ligt dus in no-time heeft hij het artikel te pakken wat u vraagt.

Zeg nou zelf, toch veel makkelijker dan ronddolen in zo'n megastore?

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Bonga

Deze dame ken ik als de zuster van Oma Keita. Mariama verkoopt zelf gerookte Bonga. Dit visje is heel populair. Elke dag wordt er heel veel van gevangen in Tanji. Het is dus in grote hoeveelheden verkrijgbaar en daardoor spotgoedkoop. Vers, net gevangen, zo'n 3 tot 5 eurocent per stuk. Elke familie eet elke dag wel bonga-vis. Meestal gebakken en geserveerd boven op de rijst.

Maar ook de gerookte variant vindt gretig aftrek. Lang niet iedereen neemt de tijd en moeite om zelf te roken. Er zijn mensen die dit wél doen maar dan grote hoeveelheden tegelijk. De gerookte vis is lang houdbaar. Daardoor ook goede handel.

Vaak zie je Mariama 's ochtends langs de kant van de weg. De vis ligt wel open en bloot op een schaal, maar................ let op de vliegenmepper!!

Echt de moeite waard om regelmatig zo'n visje te nuttigen.

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

De Zaterdag Column

Shoppen.

Met de rieten boodschappenmand aan de arm ga ik op pad.

Ik probeer zoveel mogelijk bij de locale winkeliers mijn bood-

schappen te halen.

Nu, na maanden speuren, weet ik precies waar ik moet zijn.

Alle winkeltjes zien er hetzelfde uit, piepkleine sjofele optrekjes,

met een golfplaten dak en een gammele toonbank met daarachter

wat planken aan de muur waarop de negotie ligt uitgestald die

voorziet in de dagelijkse levensbehoefte.

In het begin leek het of iedereen hetzelfde verkocht, maar er is

veel variatie, je moet het alleen even weten.

Eerst naar Houré, mijn buurvrouw, zij heeft lekkere thee en

vers brood. Tappalappa is nét een Frans stokbroodje en lekker

knapperig.

Ze zit voor haar winkeltje een grote Mango te eten, baby Fatima

speelt aan haar voeten met een rammelaar.

“Ook een stukje?”, zo eten we samen de Mango op.

“Abaraka”, dank je, en ik ga vervolgens naar Amadou, een stukje

verderop.

Onderweg passeer ik Oma Keita. De familie heeft een groentetuin

en verkoopt de oogst langs de weg.

De waar ligt op een tafeltje waarachter de altijd kleurig geklede

oma de hele ochtend zit, kijkt en babbelt met jan en alleman.

Net als altijd neem ik twee aubergines mee en krijg van haar

twee tomaatjes cadeau.

"Fo waati koteng, Tot Ziens”.

Dan ben ik bij de winkel van Amadou en zie dat de emmer yoghurt

nog niet leeg is. Als ik te laat op pad ga vis ik achter het net, maar

vandaag laat ik mijn Tupperware bakje vullen met kossam, heer-

lijke verse geitenyoghurt, dan bestel ik zes eieren en zie ondertussen

dat zijn assortiment is aangevuld met een aantal flesjes parfum.

Na het keuren van de geuren, neem ik rozengeur mee naar huis.

Dan nog even naar zijn neef Lamin, die heeft vijftig meter verderop

zijn zaakje, en verkoopt uien.

De knoflook is helaas op, maar hij weet iemand die nog moet hebben,

en wijst me de weg.

Er op af! Deze man woont bij mij om de hoek en ik kom voor het

eerst bij hem. Het is een Senegalees, spreekt geen Engels, maar

gelukkig ligt de knoflook op de toonbank in een mandje.

Met aanwijzingen van mijn kant, ik spreek weinig Frans, begrijpen

we elkaar. Merci!! Au revoir!

Tot slot nog even naar de drogist voor een stukje zeep.

De eigenaar, Docter Fax genaamd, is een statige, vrolijke man.

Hij heeft net thee gezet, buiten op het stoepje voor zijn winkeltje

en biedt mij ook een glaasje aan.

Heerlijk verkwikkend werkt de Ataya, maar het wordt steeds warmer nu,

dus ik stop ermee vandaag.

Morgen volgt er een nieuwe ronde.

Fo waati koteng,
Groet van Isatou

Waar waren we gebleven........

Deze week was een week vol gebeurtenissen, afgelopen dinsdag was het Tobaski.

Tobaski, het Offerfeest, is het belangrijkste feest voor mijn landgenoten. Er wordt een dier geofferd en op rituele wijze geslacht. Iedereen leeft al weken van te voren naar deze dag toe, en men is bereid veel geld aan dit feest te spenderen. Het is voor iedereen belangrijk een dier te offeren aan God, het liefst een schaap, maar die zijn duur. Een geit kan ook, en als dat niet mogelijk is, dan maar een kip.

Maar dat zijn niet de enige uitgaven, iedereen moet ook nieuwe kleren. Kortom er wordt flink uitgepakt, vergelijk het maar met Kerst. Ook veel eten, nieuwe kleding en uiterlijk vertoon.

Ik heb dit jaar alleen de foto's gezien hoe de geit aan zijn einde kwam. Ik zal u de bloedige details besparen, op de foto is de geit nog nét in leven..... Het blijft voor mij nog steeds moeilijk om het slachten "life" bij te wonen. Wij zijn dit niet zo gewend en gaan liever naar de slager of supermarkt voor ons kant-en-klare carbonaatje. Eigenlijk zou ik de realiteit onder ogen moeten zien, ik lust ook graag een stukje vlees op z'n tijd en daar moet nu eenmaal een dier voor sterven. Maar ik ben nog niet zo dapper om daar mijn ogen voor open te doen. Misschien ben ik de volgende keer wat moediger.

Wél heb ik het vlees van deze geit gegeten, ik ben wel zover dat ik het maal met smaak kan opeten, terwijl ik een paar uur eerder het dier nog rond zag wandelen....... (kwestie van wennen, eerst oefenen met een kip).

De hele dag waren alle vrienden en ook familie van Ousman samen, al met al een heel gezellige dag.

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

BLIJ!!!

Hiep hoi, heel blij ben ik vandaag.

Ik had problemen met de virusscanner maar ook met de verbinding.

'K ben vijf dagen bezig geweest het probleem van de virusscanner op te lossen, daarvoor moest ik op internet zoeken, maar de verbinding was niet goed.

Afin om een lang verhaal kort te maken, de verbinding is weer beter vandaag, ik heb ook denk ik de virusscanner weer gerepareerd.

Dus jongens en meisjes, morgen pak ik de draad weer op en doe weer elke dag verslag.

TOT MORGEN.

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Helaas.......

Hallo jongens en meisjes,
Wegens technische problemen kon ik gisteren geen blog plaatsen.
Vandaag zijn er problemen met de virusscanner, ik doe mijn best
zo snel mogelijk de boel te repareren.
Fo waati koteng,
Groet van Isatou.

Hekjes

Met lege rijstzakken kom je ook een heel eind!!

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Uche, uche, uche

De baobabboom is de meest besproken boom in Gambia. Vanwege de vele gebruiksmogelijkheden is de boom van onschatbare waarde voor de inlandse bevolking.

Van de schors bijvoorbeeld wordt een prutje gekookt en gebruikt als bestrijdingsmiddel tegen Malaria.

Van de vruchten wordt het sap gebruikt als middel ter bevordering van de bloedsomloop en ook de stoelgang wordt erdoor gestimuleerd.

Aan de boom worden tevens mystieke eigenschappen toegekend.

Wat er precies van waar is weet ik niet. Er staan ook veel Baobab's in Tanji.

Ik ga maar eens proberen met één van hen een gesprekje aan te knopen.

Misschien dat hij voor doktertje wil spelen en mij van vervelend gesnotter af kan helpen.........

Fo waati koteng,

Groet van een snipverkouden Isatou

Honingzoet

Een paar weken geleden kwam de plaatselijke Imker langs.

Hij verkoopt heerlijke honing. Ik fleur er mijn thee mee op.

In de regel ben ik niet zo'n theeklant maar nu lust ik er wel pap van.

De honing is gebotteld in lege ketyupflessen. Deze flessen spaar ik nu voor hem op.

Als hij weer komt kan hij de verzameling meekrijgen.

De honingvoorraad begint al aardig te slinken, ik hoop dat hij op tijd komt voordat ik zonder zit.

Ik hoop hem een plezier te kunnen doen met veel lege flessen.

'T is dus niet alleen veel honing eten maar ook veel ketyup........

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Wie zoet is krijgt lekkers..........

Acht verschillen:

Naam: Mint Humbugs.

Betekenis: Bluf, Boerenbedrog

Verkooppunt: Harrods, London

Prijs: 150 gr, 6 euro

Klantprofiel: Omhoog gevallen,

statusgevoelige, rijke patser.

Presentatie: Luxe Blikje met

embleem van Harrods

Gemaakt; in Engeland.

Kleur snoepje: Wit

Naam: Minty's

Betekenis: Snoepje

Verkooppunt: Locaal Shoppie

van Buurman Gebi.

Prijs: 150 gr. 50 eurocent,

(kan ook per stuk, 1 eurocent).

Klantprofiel: Armlastige Afrikaan,

die trek heeft in een snoepje

Presentatie: Plastic Zak.

Gemaakt: in Senegal.

Kleur snoepje: Blauw.

Zijn er ook overeenkomsten?

Ja, smaakt allebei naar Pepermunt.

P.S. Handig dat blikje; je kan er Minty’s in bewaren.

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Mooie mensen.....

Buurman Ceesay is een van de oudste bewoners in onze wijk en zeer gerespecteerd door iedereen. Je ziet hem meestal onderweg. Hij gaat vijf maal per dag bidden in de Moskee, daardoor legt hij per dag zo'n 5 kilomter af.

Genoeg beweging dus, goed voor de bloedsomloop én de sociale contacten.

Iedereen die hij tegenkomt wordt uitgebreid begroet, hij maakt graag een praatje, of er wordt

goede raad door hem gegeven.

Tussen de gebedstijden door, zo nu en dan wat uitrusten op de mat voor zijn huis.

Bijzondere man!!

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

De Zaterdag Column

Eerst even een technische mededeling.

De internetverbinding is de laatste week

een crime. Ik doe mijn best om toch elke

dag een blog te plaatsen. Maar mocht dit

niet lukken dan weet u dat het geen onwil is.

De verbinding is om de haverklap verbroken.

Soms is Emailen ook niet mogelijk, kan met

moeite soms nét één bericht lezen, maar dan

lukt antwoorden weer niet.

Ik hoop dat de storing niet al te lang duurt.

Groet van een gestresste Isatou

(kan dat in Afrika? Ja, dan kan!!).

Snacken.

Ineens heb ik trek in een kroket. Zal je altijd zien, krijg

je trek in iets wat hier niet verkrijgbaar is, alhoewel je

ze natuurlijk zelf ook kunt maken.

Wel verkoopt men allerlei ander lekkers.

In kruiwagens langs de weg liggen bananen uitgestald,

of geschilde sinasappels en ook schijfjes verse kokos, meloen

of mango.

Mensen die wel eens een dieet volgen herkennen dit als

“De Tussendoortjes”.

Omdat ik, sinds ik hier woon, vrijwel alleen tussendoortjes

snack, ben ik vijftien kilo afgevallen en ben weer op goed

gewicht. Door het andere eetpatroon zijn we allebei de

overtollige kilo’s kwijt en zijn weer zo slank als een den.

Zo rond de klok van twee uur ruik je de geuren van vis of

vlees. Dan wordt de lunch gekookt en veel vrouwen ver-

dienen zo een centje bij.

Op straat worden de schalen op een tafeltje uitgestald.

Er staan wat houten bankjes omheen, je neemt plaats en de

kokkin geeft je een bordje rijst met kip en pindasaus.

Voor 45 cent heb je een complete warme maaltijd, veel

mensen maken er gebruik van.

Soms neem ik ook zo’n bordje Domoda, vaak is het naar

mijn smaak aan de gepeperde kant, maar gelukkig staat er

altijd een emmer gekoeld water met een kopje ernaast,

zodat ik kan blussen.

Veel variatie in voedsel is er niet, de mensen eten elke dag

vrijwel hetzelfde.

Rijst, Bongavis waar veel graten in zitten, bitter tomaatje

erbij of een aardappel, soms een stukje pompoen.

Ook ’s avonds zit de hele familie rond een grote emaillen

schaal, met in plaats van vis soms kip, maar verder in

dezelfde samenstelling. In groente is weinig verscheidenheid.

Op de markt kan je wel sla of komkommer kopen, wij eten

dat regelmatig, maar bij de locale bevolking heb ik het zelden

op het menu gezien.

Verder zijn er aubergines, winterwortelen of paprika’s, dan

heb je ’t wel zo’n beetje gehad.

Dus loop ik in Serekunda een aantal supermarkten af op zoek

naar iets anders.

Blij ben ik met potjes rode kool met appeltjes, en blikjes

doperwten. Maar de hoofdprijs is vandaag een verse prei.

Bij thuiskomst staat Leo mij met een lachend gezicht op te

wachten. “Surprise! , Je bent precies op tijd, ga maar snel aan

tafel zitten!” Dan serveert hij mij een zelf gemaakte kroket!

Het smaakt heerlijk, en we eten ze gulzig achter elkaar op.

Alle zes! En dat is verantwoord, want wij hoeven nooit meer

op dieet.

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Bounty

Prachtig is het strand in Sanyang. Ze noemen het niet onterecht, "Paradise Beach".

Het enige wat nog ontbreekt is een tropische verrassing in hollandse melkchocolade!

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Allemaal een stukkie

Het watermeloenenseizoen is nog steeds gaande.

De buren rechts op de hoek, de familie Jallow, zit aan het fruithapje.

De familie is groot, zo'n 18 personen, gelukkig zijn de meloenen ook groot, er is voor iedereen genoeg.

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Op slot

Laatst vermelde ik al dat Gambianen veel gevoel voor humor hebben.

Zie vervolgens de oorbellen van Buurvrouw Djénébé.

Hoe kom je erop?!

Op de foto wordt zie je één oor, maar het andere oor heeft net zo'n hangslot.

Komisch gezicht!

Fo waati koteng

Groet van Isatou

Engelse les

In de avonduren trakteert Ousman zichzelf op gratis engelse lessen. Hij heeft veel sites gevonden die gericht zijn op de wat jongere kinderen, maar heel informatief en grappig zijn.

Spelenderwijs leert hij beter engels en dat komt weer goed van pas op school, daar wordt alleen in het engels les gegeven.

Ook ik doe mee en samen hebben we veel lol, je steekt er altijd wat van op en voor je er erg in hebt is de avond om, televisie kijken doe ik al maanden niet meer.

Je ziet IRMA, ik verveel me niet, je hoeft dus niets te verzinnen........., zie je de foto??

Fo waati koteng,

Goodbye, Groet van Isatou

Mooie mensen.....

Zie ze zitten.............., wat een waardigheid.
Tijdens onze eerste vakantie in Gambia heeft
Leo deze kiek gemaakt.
Mét toestemming van beider, ons onbekende, heren.

Nu, ruim drie jaar later blijkt de kleinste van de twee
bij mij om de hoek te wonen.
Mohammed Jallow komt regelmatig in de timmerwerkplaats
om één of ander klusje te laten verrichten.

Wat kan het raar lopen......................

Fo waati koteng,
Groet van Isatou

Spiegeltje, spiegeltje......

In de regel ben ik niet zo'n ochtendmens, maar de laatste week ben ik vroeg uit de veren.

Vol verwachting wacht ik op een kolibri die de autospiegel ontdekt heeft.

's Morgens bezoekt ie onze Compound en neemt de tijd om zichzelf uitgebreid te bekijken.

Meestal zit ie schuin op de spiegel maar soms fladdert ie "los" op de zo karakterestieke wijze van een kolibri.

Hij bewonderd zichzelf en ik bewonder de vogel. Deze vind ik de mooiste soort, metalic-kleuren blauw, groen, paars, geel, rood lopen in elkaar over, nét een olievlek.

Weer een geluksmoment vastgelegd!

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

De Zaterdag Column

Regen.

Het is zover. Vannacht is de eerste echte regenbui over ons

heen getrokken. Een wolkbreuk met veel wind, het regen-

seizoen is begonnen.

We staan op om te controleren of er lekken zijn.

We hebben een degelijk golfplaten dak laten plaatsen, er

zitten diepe goten in elk deel om het water af te voeren.

De nok is afgedekt met speciale kappen, maar we hebben

kieren gezien en vertrouwen het niet helemaal.

Gelukkig blijkt na inspectie dat alles waterdicht is.

Er komen geen emmers aan te pas. Opgelucht gaan we weer

naar bed. Van slapen komt het eerste uur niet veel vanwege

het lawaai. Plotseling houdt de regen op, maar er moet veel

water gevallen zijn.

Ben benieuwd of de compound in een modderpoel veranderd

is, dus sta ik ’s morgens vroeg op om te zien hoe het erf erbij

ligt. Met de modder valt het mee, maar er zijn veel Mango’s

uit de boom gewaaid. Ousman verzamelt een kruiwagen vol

en ruimt de afgewaaide takken op.

Ondertussen veeg en dweil ik het trapje voor de ingang.

Zó gebeurd. De inpandige veranda is niet erg vies, de pas

geplaatste horren houden veel stof en zand tegen.

En natuurlijk zijn we vanaf nu goed beschermd tegen vliegen,

muggen en allerlei vreemde insecten, zodat we rustig buiten

kunnen zitten.

Je voelt en ziet meteen de verandering, alles is vochtig en klam.

Door al het water wat gevallen is barsten holletjes open waaruit

zwermen vliegende mieren tevoorschijn komen.

Binnen een uur ziet de lucht er zwart van. Nooit eerder heb ik

zoveel insecten gezien, vanachter de horren biedt het een mooi

schouwspel. Hagedissen blijven gewoon stilzitten met de bek

open, de maaltijd vliegt zó naar binnen. Ook allerlei vogels

duiken in de zwermen en doen zich tegoed aan deze overvloed.

Aan het eind van de ochtend vliegt er niet veel meer, maar krui-

pen de beestjes over de grond, na hun korte, enige vlucht, vallen

de vederlichte vleugeltjes af.

De hele ochtend heb ik geboeid gekeken naar alles om me heen.

Nu toch maar opstaan, om wat in het huishouden te doen.

Ik loop naar binnen en ben verbijsterd.

De huiskamer zit stikvol met mieren. Door de kieren in de nok

zijn ze met duizenden tegelijk naar binnen gekomen.

Gewapend met een bus insectenspray en bezem trek ik ten strijde.

Het duurt uren voordat alles is opgeruimd.

Met bezemen beginnen de afgevallen vleugeltjes opnieuw te

vliegen. Een natte doek kan ik niet gebruiken, alles blijft er aan

plakken. Bah, wat een gedoe.

Wat mij betreft kan het in het vervolg beter water lekken.

Dan pak ik de dweil of plaats een teil!

(vorig jaar geschreven, ben blij dat dit jaar de regentijd

voorbij is. Inmiddels heerlijk weer).

Fo waati koteng

Groet van Isatou

Waterkruiken

Deze kruiken zouden niet misstaan op een tentoonstelling in het Tropenmuseum.

Ik vind ze prachtig om te zien, echte kunststukjes.

Toch zijn dit gewone gebruiksvoorwerpen waar niemand speciale aandacht aan schenkt. Ze staan naast de Moskee, gevuld met water. Sommige mensen die in de Moskee komen bidden hebben geen mogelijkheid gezien om thuis of ergens anders de "kleine wassing" te verrichten.

Voor het gebed dien je je hoofd, handen en voeten ritueel te wassen.

Geen nood men kan dan gebruik maken van deze simpele maar doeltreffende voorziening.

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

De schatkamer van Roesjka

Roesjka wordt op z'n Gambiaans opgevoed, dat betekent dat hij niet in huis mag komen.

Ik vond het zielig dat hij zelf maar een plek moet zoeken om te maffen, ik heb ook nog een klein Europees aandeel in de opvoeding, dus heb ik een oude bananendoos omgetoverd tot mand.

Roesjka slaapt heerlijk in deze box, ondertussen groeit ie goed en gedraagt zich echt baldadig als een jonge hond.

Als ie wat van zijn gading ziet, jat ie dat, en brengt het naar zijn doos.

Wat heeft ie ondertussen allemaal? Een oud net, visafval, een poppenkop, een pakje sigaretten en een bloempot!

Blijft lachen..........................

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Ten aanval!

'K dacht al de laatste tijd, wat zie ik toch veel mieren in de keuken. So wie so altijd een aandachtspunt, mors je wat suiker, dan kan je de klok er op gelijk zetten dat er een gezelschap mieren de keuken binnenvalt.

Maar de laatste tijd wel een heel groot gezelschap......... Ik ben maar eens met de insectenspray alle plinten gaan be-sprayen. Blijkbaar nét de ingang van een mierennest bestoven, een minuut later werkelijk een heel leger! wat tevoorschijn kwam.

HELP!!!! De rest van de bus "bob" (zo heet de spray) er overheen gespoten. Lekker veel Boppen gaf als resultaat, een mierenkerkhof, het leger heeft het loodje gelegd.......... Vervolgens heb ik de ingang dichtgemeerd met wat cement, nu maar hopen dat ze wegblijven.

Dit leger is van de kleine soort, misschien nog een gelukje, er lopen ook wel eens exemplaren rond van een centimeterje of twee/drie. Ik hoop er ooit nog eens een foto van te maken, je weet niet wat je ziet. Maar voorlopig is dit al indrukwekkend genoeg. Hopelijk hoef ik niet weer in de aanval te gaan. Ik houd niet zo van oorlogvoeren toch ben ik heel blij met deze overwinning.....

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

De strijk!!

Wat nou museumstuk, hier is het dagelijkse praktijk.

Veel vrouwen maken gebruik van de gietijzeren strijkbout, het is dé manier als je geen electriciteit hebt.

Hete kooltjes erin, en huppekee, wel een beetje oppassen dat er geen roet op het schone wasgoed terechtkomt. Maar de dames weten er handig mee om te gaan.

Soms scheurt het ijzer door de hitte of er breekt iets af, dan ga je gewoon naar de Lasser.Hij repareert het weer, en zo gaat de bout weer jaren mee.

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Maandag wasdag

Wat ben ik toch blij met Aramata!!

Zij komt eens in de twee weken een berg wasgoed wegwerken. Nogmaals ik ben een kruk op dit gebied.

Ik oefen wel eens in het klein, een paar sokken of wat hempjes maar veel verder kom ik niet.

Voor Aramata is dit "gewoon een klusje tussendoor".

Ik waardeer dit gebaar zeer, ik betaal haar 3,50 euro voor

een grote was.

Dat lijkt misschien weinig, maar als je het vergelijkt met een hulp in de bouw, die de hele dag kruiwagens zand moet rijden en moet mengen met cement, alles met de hand, de hele dag zwaar werk verricht, voor hooguit 3 euro per dag, kunt u begrijpen dat Aramata blij is met dit bedrag voor 2 uur werk.

Zo heeft ze een "job" die haar goed bevalt.

Straks lukt het mij wel om al het was goed op te vouwen.

En dan over twee weken beginnen "we" weer opnieuw.

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Mooie mensen.....

Mijn buurmeisje Isatou in een jolige bui.

Fo waati koteng,
Groet van Isatou

De Zaterdag Column

Oscar.

Daar zijn ze weer!

Al een half uur zijn een stel kwajongens bezig met een

variant van belletjetrek.

Bij ons ontbreekt een voordeur met bel, maar wij hebben

een dichte ijzeren poort die prachtig veel lawaai maakt als

je erop bonst.

Het mooiste is natuurlijk onze hond uit te dagen en hopen

dat hij er blaffend op af rent, en dan snel de benen nemen.

Door de hoge muur en poort zien zij niets bij ons bewegen,

maar hoe meer lawaai hoe beter.

De meeste Gambianen zijn doodsbang van honden en zijn

niet dol op ze. Sommige mensen hebben een waakhond

maar genegenheid toont men niet.

Wij hebben ook zo’n typisch gambiaanse hond, waar we veel

mee knuffelen en spelen, dus heeft hij meer geluk dan zijn

soortgenoten. Het waken moeten we hem nog leren.

Vooralsnog is Oscar een schijtluis en blaft zelden bij zoge-

naamde onraad.

Onder de kier van de ingang door zie ik weer voeten ver-

schijnen en als er geklopt wordt, loopt Oscar er onzeker,

snuffelend naar toe, zonder te blaffen.

Het spelletje begint me zo langzamerhand de keel uit te

hangen en ik stel me verdekt op, naast de deur, achter de muur,

ik voel me net Bromsnor die Swiebertje in de kraag probeert

te vatten.

Oscar ziet de lol er wel van in. “Zullen we krijgertje spelen?”

Pak me dan als je kan.

Vermanend zeg ik; “AF!”, niet spelen, maar waken moet je,

grom of blaf eens wat!”.

Een tijdje gebeurt er niets maar na een minuut of tien hoor

ik geschuifel en zie vaag iets bewegen.

Nog vóór de jongens een ram kunnen geven, ruk ik de deur

open en wil ze eens flink laten schrikken, dus roep ik heel

hard “BOE!”

Een stelletje geiten kijken mij verwonderd aan.

Ook Oscar staat heel dapper naast mij en ik hoor voorzichtig

WAF.

Ik kijk schaapachtig om me heen en zie verderop een paar

jongens lachend wegrennen.

Ik voel me voor aap staan en wil net de poort sluiten als Oscar

langs me heen schiet. Hij zet ‘t op een rennen, de jongens

weten niet hoe snel ze er vandoor moeten gaan.

Dit is de eerste keer dat Oscar actie onderneemt en zich buiten

waagt. Hij keert snel weer terug binnen de veilige muren.

Bangerikken zijn ‘t, Allemaal!.

Alleen de geiten grazen onverstoorbaar voort.

Bij deze column toch even vermelden dat we Oscar later
helaas niet konden handhaven op de Compound omdat
hij bijtgedrag vertoonde. Om ongelukken te voorkomen
moesten we hem helaas ergens anders onderbrengen.
Gelukkig gaat het heel goed met hem, hij leeft samen
met nog een hond, als broers gaan ze samen op pad.
Soms bezoek ik hem nog wel eens, dan is hij altijd heel
blij mij te zien, maar hij heeft zijn nieuwe plek als thuis
geaccepteerd en zwaait mij vrolijk uit als ik weer weg ga.

Fo waati koteng,
Groet van Isatou

Koud he?

Gambianen zijn een humorvol volkje. Ik schoot laatst weer eens in de lach toen ik deze "teletubbie" voorbij zag wandelen.

Je vraagt je af wat de moeder heeft doen besluiten dochterlief in een Skipak te hijsen.
'T is gemiddeld 25 graden, vandaar misschien toch maar blote voeten?

Fo waati koteng,
Groet van Isatou