Op kraamvisite

Vandaag even op kraambezoek en kijken hoe de kersverse moeder het maakt en of alle kindertjes nog in leven zijn, dus wandel ik naar Frank's Compound.

Frank is niet thuis, die is momenteel in Nederland en geniet van Moeders Stamppot (met spekjes of wat dan ook), hij blijft een paar weekjes logeren, om daarna terug te keren naar Afrika per auto, samen met Andrea, een kennis die hier ook een Compound heeft.

Een mooi avontuur, zij willen vooral de tijd nemen in Spanje en in Marokko staat Marrakesh op het programma, ik ben nu al zeer benieuwd naar het reisverslag. Ondertussen heeft Sam, de watchman van Frank, de supervisie in de Compound.

"Kiep, kiep, kiep", roep ik en zie Bessie rondscharrelen als een echte kloek, met drie van haar vier kuikentjes om zich heen. Voor de kleintjes is de wereld vol gevaren met name de grote zwart-witte Raven die hier talrijk zijn, jagen op de ukkies. Ik heb eens gezien dat er eentje gepakt werd, een treurig schouwspel.

Tja................ eerlijkheidshalve moet ik wel vertellen dat de meeste kippen worden gefokt voor de slacht. (ik houd ook van een veelzijdig stukje vlees). De mensen kopen hier geen kant en klare kipfilets in de supermarkt, sterker nog er is geeneens een supermarkt in Tanji.

Meestal eet men vis, maar bij speciale gelegenheden staat Kip op het menu. Nu is het morgen of overmorgen feest (t is nooit zeker vanwege de maanstand) dan is het Korité, suikerfeest, en wordt er extra lekker gesmikkeld, veel kippetjes liggen in de pan, gekookt of gebakken..............

Het feest gaat aan deze kuikentjes dit jaar voorbij en lopen nog onwetend rond, zij hebben ook een feestmaal, de door mij meegebrachte biscuitjes gaan erin als koek!

Fo waati koteng,

groet van Isatou

Stoffig

Vandaag een beetje voortborduren? over stof.

Dagelijks kan ik genieten van heel veel verschillende creaties op kledinggebied, in alle kleuren, welke door mijn landgenoten worden geshowd.

Dames hebben meestal een lange wikkelrok met daarop een hesje, dit varieert in snit, met een hoofddoek, deze zeer weelderig om het hoofd geknoopt, alles van dezelfde stof.

De heren dragen een lange broek met daarop een kuitlange kaftan. Alle kleuren mogen! van zalmroze tot mintgroen, soms met veel kant en dat is NIET verwijfd.

De kleding steekt af op de (bijna) zwarte huid en staat prachtig.

Wij blanken kunnen niet alles hebben, als ik bijvoorbeeld een beige blouse aan heb denk je dat ik ziek ben.

Gelukkig is er voor mij ook keus genoeg, er is veel wat ik mooi vind en ik kan mijn eigen smaak volgen. Niet "mee moeten" met de confectie of de ogenschijnlijk "jonge mode" in allerlei boetieks waarbij de maat XXL nóg extra Small lijkt te zijn, en vooral ook zoveel mogelijk van hetzelfde........ Door de jonge afrikanen wordt trouwens graag Jeans gedragen met allerlei hip-hop-tshirts en de meiden kiezen steeds vaker voor "mini", maar op Vrij- en Feestdagen dragen de meeste mensen traditioneel afrikaanse kledij.

Naast engelse en arabische makelij is het bijzonder dat de nederlandse textielfabriek Vliscohttp://www.vlisco.com/ nog steeds 80% van de stoffen ontwerpt en produceert voor West Afrika. Als nederlandse voel ik mij dus wel verbonden met deze lapjes. Sommige ontwerpen zijn al meer dan 70 jaar oud, zoals de stof met de schitterende naam; "Akyekyedee Akyi" (het schild van de schildpad).

Vandaag ziet u mij in een zelfvervaardigde creatie. Of deze stof ook een naam heeft weet ik niet; Heeft iemand een idee? (alweer een prijsvraag?).

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Allemaal een nieuwe jas

Al enige tijd beviel de outfit van mijn kussentjes mij niet. Alles verschillend van kleur, en ook hier en daar wat ouderdomsplekjes, het oudste kussentje heb ik lang geleden gekregen van mijn vriendin Til, die bij een verhuizing afstand deed, ik ben nog steeds verknocht maar een nieuwe jas komt nu toch wel van pas.

Dus op zoek naar een geschikte lap. Ik heb veel in voorraad, je kan de prachtigste stoffen kopen voor een krats, vaak als ik langs een stoffenkraam- of winkel kom, zeg ik tegen mezelf; "Doorlopen!", maar dat lukt in negen van de tien gevallen niet en ik laat me verleiden tot een zoveelste aankoop. Kijk, vier meter voor vijf euro is een koninginnedagprijsje, met dit verschil dat ik nieuw heb.

Veel ligt te wachten om kleding van de maken en is niet geschikt voor kussenhoesjes, maar ik vond een tafelkleed, wat ik notabene in mijn eerste Afrikaanse vakantie als souvenir heb gekocht. Dit kleed is geverft met de Tie en Dye techniek, er ontstaan op die manier de schitterendste effecten in allerlei kleuren.

In de jaren seventies experimenteerde ik ook een beetje; t-shirtje afbinden met touw, tinnetje koudwaterverf van de drogist, en dan kwamen er verrassende kringen tevoorschijn.Kleine cursus volgen? http://nl.wikibooks.org/wiki/Handige_harry/tie-dye. Ik was een amateurtje vergeleken bij wat de mensen hier presteren.

Ooit hoop ik iemand te vinden die mij les geeft in het Tie en Dyen, maar voorlopig fròbel ik wat van de kant en klare stof. Na een ochtendje knutselen heeft het tafelkleed een andere bestemming gekregen. Nu heeft het zitje een echt Afrikaanse uitstraling.

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

De Zaterdag Column

Technische problems zijn opgelost, dus vandaag weer een column.
(de colums zijn door mij geschreven in 2007)

Schelp.

Een dagje genieten op het strand is er nog niet van gekomen

wegens alle drukte rondom te bouw van ons huis.

Maar vandaag gaan we!, en doen nét of we op vakantie zijn.

Een paar kilometer buiten Tanji woont een Ghanese gemeen-

schap. Deze mensen verdienen de kost met vissen, hun

vissersboten zijn in bonte kleuren geschilderd. ’T is een

genot om te zien hoe het dagelijks leven hier z’n gang gaat.

Het strandje bij het haventje is heerlijk rustig en er staan veel

bomen die wij als natuurlijke parasol gebruiken.

De zon is heter dan je denkt, dus schaduw is noodzakelijk.

Met een picknickmand, een boekje en verrekijker zijn we

van alle gemakken voorzien.

Ik ben alleen de zonnebrandcreme vergeten, gelukkig ben ik

niet zo’n grote zonnebader dus dat is geen ramp.

Leo ontspant zich met een boek en ik ga schelpen zoeken.

Voorheen op vakantie kon ik ze niet meenemen, internationale

regels verbieden ze in te voeren in Nederland.

Maar nu neem ik al dat moois mee naar huis, het zijn soorten

die ik alleen van plaatjes uit boekjes ken.

Sommige zien eruit als prachtige witte torentjes, andere hebben

een mooie paarse gloed.

Er moeten hier ook hele grote schelpen te vinden zijn maar

helaas heb ik die nog nooit gezien.

Slenterend speur ik om me heen, van de waterlijn loop ik

richting bomenrij en sta ineens verbaasd stil.

Voor het eerst vind ik de begeerde grote schelpen, een hele

berg in één keer!

Enthousiast zoek ik de mooiste uit de grote hoeveelheid die

hier voor me ligt. Na een tijdje heb ik een stuk of dertig

exemplaren.

Het picknickkleed bind ik met de vier punten bij elkaar om

ze in te vervoeren. ’T is een zware vracht maar dat neem ik

voor lief en sjouw de vondst naar de auto.

Ik vermoed dat de Ghanese vissers er op vissen voor consum-

tie, wat bij navraag inderdaad het geval blijkt te zijn.

Het vlees wordt er uit gehaald en de schelpen weggegooid.

Bij thuiskomst begin ik ze schoon te boenen, en voel daarbij

mijn verbrande schouders. Tijdens het zoeken heb ik te lang

zonder creme in de zon gelopen.

Maar de pijn neem ik op de koop toe.

Nu eerst opzoeken in de schelpenenceclopedie welke schelp

ik nu eigenlijk gevonden heb.

En daar ligt ie nu te pronken op een tafeltje,

De Olifantensnuithoren!!!

Fo waati koteng,
Groet van Isatou

Laatste bui

Vannacht een stortbui losgebarsten, natuuuuuuuurlijk met veel bliksem en donder, en dat gaat maar door..............

We maken wel gelijk van de nood een deugd door een paar emmers onder de dakrand te zetten, ze zijn in no-time vol, hoeven we niet te putten! Deze emmertjes gaan richting toilet, gebruik ik om door te spoelen, we kunnen namelijk de stortbak niet gebruiken wegens te lage waterdruk in de leiding.

Werkt perfect hoor, 't is even wennen maar nu is het gewoon.

Verder vandaag een rustig dagje, naar buiten gaan is geen optie, computeren overdag is geen goed idee, anders is vanavond de stroom op, ik kan dus ook geen muziek door de kamer laten schallen en zo wat vrolijker worden, maar dan pak ik wel de walkman, en twist wel wat in "stilte".

Wat blijft er verder nog over om te doen? Lezen, lezen en lezen, dat treft want ik heb een nieuw, dik boek van Jan Cremer dus ik hoef me niet te vervelen.

Hopelijk de laatste keer zo binnen hangen (doe ook regelmatig een tukkie, want je doet met al dat natuurgeweld 's nachts geen oog dicht), we hebben een beetje genoeg van al dat gekletter.

Maar.... nog even geduld, en dan? schijnt 8 maanden lang de zon.

Fo waati koteng,

groet van Isatou

Tekentafel

Het eerste werkstuk!

Op school heeft Ousman elke week een hele dag praktijkles, en als eerste moesten alle leerlingen een tekentafel maken.

Voor Ous een fluitje van een cent, want hij is al jaren timmerman en heeft zijn eigen timmerbedrijfje.

Er wordt tevens les gegeven in tekenen; bouwtekeningen maken is wél nieuw voor hem.

Grappig voorval was dat aan het eind van de les alle tekentafels genummerd werden, vervolgens genummerde briefjes in een hoed, op die manier werden de tekentafels onder elkaar verloot.

Hij heeft z'n eigen tekentafel "gewonnen".

"Nummer 20" is meteen vol enthousiasme in gebruik genomen, het ziet er professioneel uit.

Daar zit ie dan, "Directeur Jammeh in spe".

Fo waati koteng

Groet van Isatou

Teletubbiethee

Een week of drie geleden kwam Ousman thuis met een grote zak gedroogde bladeren? Daar moest ik maar eens thee van zetten! Twee zakjes gewone thee en een handjevol blaadjes in de theepot, even laten trekken en een heerlijke geur verspreidt zich.

De blaadjes worden Kinkyliba genoemd, ik kan dat (zogenaamd) niet goed onthouden, dus is de thee door mij omgedoopt in Kinkydinky, wat me opeens op een of andere manier aan de Teletubbies deed denken.

Even zoeken op internet, wat blijkt?, die paarse pop heet Tinky Winky!

Elke keer als ik nu die thee aan het zetten ben, zeg ik in mezelf: "Oh-Oooohhh!"

Het herinnert me ook aan Bart de Graaf, hij maakte een parodie, "Teringtubbies",

http://www.onzin.com/audio/bart_de_graaf_-_teringtubbies.html toen ik dat weer hoorde klinken, moest ik toch wel erg lachen. Maar ik probeer het een binnenpretje te laten blijven.

Als ik hardop in lachen uitbarst beloop ik de kans dat ik een Afrikaan moet gaan uitleggen wat een Teletubbie is!, gaat met net iets te ver.........

Dus gewoon vrolijk van de heerlijke smaak genieten. Hoe het smaakt? Dat is moeilijk uit te leggen, maar als iemand het persoonlijk wil komen proeven is ie van harte welkom.

Oh-Oooohhhh...........

Fo waati koteng

Groet van Isatou

Hekjes

Ik blijf gecharmeerd van "hekjes".

Vandaag weer een voorbeeld hoe het ook kan.

Niet veel tekst dit keer, maar het beeld spreekt voor zichzelf ..........

Fo waati Koteng

Groet van Isatou

Mien Dobbelsteen

"Ik ben er klaar voor". Na het weekend zijn de mannen weer aan het werk of naar school, dan kan ik natuurlijk ook niet stil gaan zitten.

Maandag is meestal mijn grote schoonmaakdag. Gelukkig is het zonnig, voldoende elektriciteit om ondertussen een muziekje op te zetten. Tijdens huishoudelijke klussen brul ik graag mee met Nederlandse liedjes uit de oude doos. Momenteel is Leen Jongewaard favoriet met "Op een mooie Pinksterdag" en "Het zal je kind maar wezen" (uit Schaep met de vijf Poten).

Het plaatst me een stuk terug in de tijd en dat sluit goed aan op de manier van schoonmaken.

Ik moet, noodgedwongen, alles op de ouderwetse wijze doen, geloof me; ik heb geeneens een stofzuiger in huis, alles moet op spierkracht.

We hebben wel elektra voor een lampje, muziekje of labtob, maar bij het aanzetten van een stofzuiger raakt het solarsysteem overbelast.

Ik heb drie zonnenpanelen en vijf accu's waarin de stroom verzameld wordt.

In de regentijd moeten we selectief met stroom omgaan, er is overdag minder zon, dus wordt er minder stroom opgeladen.

"Zware" elektrische apparaten gebruiken kan dus niet.

Nu ben ik daar wel aan gewend geraakt, je moet vooral niet willen haasten, daarbij is het ook klam en heet weer. Dus op een rustig tempo stoffen, vegen en dweilen, zodat na een ochtendje de grauwsluier weer verdwenen is.

Klinkt wel nostalgisch maar leuk is anders. Nog een geluk dat mijn hulpmiddelen zo kleurrijk zijn, dat vrolijkt me weer wat op.

Na al dat gezwoeg eerst maar even zitten met een paar liter koud water binnen handbereik en bewust genieten van het resultaat.

Fo waati koteng,

groet van Isatou (wegens verbindingsproblemen gisteren niet mogelijk te publiceren,

hopelijk gaat het nu wel lukken.)

Sjakie

Miauw, miauw, daar is ie weer.

De laatste week loopt de kat "van de hoek" regelmatig naar onze Compound voor een melkbezoekje.Ik paai graag, zo hebben we weer een knuffel, daar houdt ie heel veel van (en ik ook).

We noemen hem Sjakie vanwege "de hoek".

Als de melk op is vindt Sjaak meestal een plekje om een tukje te doen.

Dan tegen de avond wordt meneertje wakker en komt nog even buurten, je weet maar nooit of er nog lekker hapjes volgen.

Laatst had ik een beetje Slaatje over, dus heb ik hem laten proeven.

Het werd goedgekeurd maar hij vrat wel om de uitjes en augurken heen, 't is weer eens wat anders dan rijst met vissenkoppen.

Vervolgens gaat ie maar weer eens op huis an.

Tot morgen,

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Hekje

Wegens een technisch probleempje vandaag geen column, even geduld a.u.b.

In plaats daar van een foto van een "hekje", de mensen hebben allerlei creatieve oplossingen om de Compound af te zetten, ik probeer het een en ander vast te leggen.

Fo waati koteng.

Groet van Isatou

Camper

Een vinkenpaartje had bedacht in de auto! een nestje te bouwen, tussen de zonneklep.

Hoe komen zij in de auto? Tja........ Ousmans coördinatie bij het achteruit inparkeren liet wat te wensen over dus sneuvelde één van de achterruitjes.

Ik zag aldoor al twee prachtig blauw gekleurde vinkjes rond de auto vliegen en vervolgens zag ik ze in de auto rommelen, bij nadere inspectie vond ik hun nestje in aanbouw.

Je moet toch wel een beetje Blinde Vink zijn om dit plekje uit te zoeken. Is namelijk niet zo geschikt. Ik heb het huis dus onbewoonbaar verklaard en afgebroken.

Ik kan toch straks moeilijk met een vogelgezin gaan rondrijden, bovendien heb ik een Jeep en geen camper........

Ik vertrouw er maar op dat ze nu ergens anders een gezin zullen stichten, en wens ze meer geluk op een andere locatie.

Fo waati koteng,

groet van Isatou

Lamin

We hebben al bijna twee dagen aan één stuk door regen. Tussen de buien door komt gelukkig Lamin langs, Ousmans oudste broer.Hij wil graag helpen de compound "Mangovrij" te maken.

Lamin krijgt van ons allemaal speciale aandacht en we proberen hem zoveel mogelijk in bescherming te nemen want helaas is Lamin psychisch ziek.Hij ziet beelden die er niet zijn en heeft zo zijn buien, is dan extreem druk en heeft het dan meestal over de piloten en vliegtuigen "in the sky" of over gevaarlijke mannen die met ons komen vechten.... Hij kan heel dreigend overkomen maar doet werkelijk geen vlieg kwaad.

Hij is heel zachtaardig en als je grappen met hem maakt is hij meestal weer gauw vrolijk.

Maar buiten zijn vertrouwde omgeving wordt hij vaak gepest en uitgejouwd. Dan wordt hij kwaad want hij voelt heel goed dat men hem probeert belachelijk te maken. Men weet simpelweg niet hoe je met hem om moet gaan, behandeling voor hem is er niet, niemand weet precies wat hij heeft en psychiatrische instellingen zijn er niet.

Bij ons is hij altijd welkom en hij is er gelukkig heel vaak, hij komt dan werken en voelt zich nuttig en serieus genomen. Hij is intelligent en voordat zijn wanen begonnen, zo rond zijn zestiende, was hij altijd de beste van de klas. De familie is vaak verdrietig om hem en als "oudste" zoon kan hij zijn verantwoordelijkheden niet nemen. Bakary, de tweede zoon, en Ousman, de vierde, nemen zeg maar voor hem waar. Als er problemen zijn en er is familieberaad dan zitten zij voor.

We hebben wel met z'n allen het idee dat Lamin zich over het algemeen gelukkig voelt. Vooral als hij weer eens op de proppen komt met zijn fantasieën en daar uitgebreid verslag van doet, hebben we meestal veel plezier, hij is dan heel grappig en we lachen wat af.

En Lamin? hij lacht het hardst.

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Mangomousse

Dit jaar hebben we een beetje pech met de Mango's.

We hebben twee soorten, de vruchten van de kleine boom waren goed en zijn eerder rijp dus allang op.

Maar de meeste vruchten van de grote boom, voor mijn huis, zitten voor beestjes.

De vruchten vallen met regelmaat uit de boom en als ze de grond raken spatten ze uitéén tot moes.

Niet alleen een vieze bedoening, maar ook gevaarlijk, goed uitkijken dat je er niet over uitglijdt, een bananenschil is er stroef bij.

Laatst ging ik bijna onderuit, elke dag de drap opruimen is dus noodzaak.

De vruchten heel hoog uit de boom zijn gelukkig goed, die kunnen we wél eten.

Vandaag dus maar een toepasselijk receptje voor de liefhebber.

Mangomousse.

Wat heb je nodig? 2 rijpe mango's, 1 eiwit, 4 eetlepels slagroom, 2 eetlepels witte port, 2 eetlepels witte basterdsuiker.

Hoe maak je het? Halveer de mango's en snijd de pitten eruit. Schep het vruchtvlees uit de schillen en pureer het met roerzeef of staafmixer. Klop in een kom het eiwit stijf, klop in een andere kom de slagroom stijf. Vermeng in een kom de mangopuree met de port en de suiker.

Schep er voorzichtig eerst de slagroom en daarna het eischuim door, en klaar is het toetje.

Eet smakelijk!

Fo waati koteng,

groet van Isatou

Fladder, fladder

's Morgensvroeg (0.900) is het genieten. Onder het genot van een eerste kop koffie op het trapje voor het huis gaan zitten. En dan maar kijken naar de vlinders.

Naast het huisje van de boys, staat inmiddels een prachtige haag vol in bloei met paarse blommen. (ook door Ousman opgekweekt, het waren heel kleine stekjes).

's Morgens zit de haag stikvol met vlinders, echt tientallen, koolwitjes en citroentjes, en verder ben ik nog op zoek hoe de andere soorten heten.

Wel een leuke site gevonden, hoewel gericht op europa, echt de moeite waard.http://www.vlinderskieken.nl/index.html De maker van deze site is tevens een goede fotograaf.

Ik heb ook echt mijn best gedaan, je ziet het wel, maar het blijft een beetje zoeken, dat komt omdat ze zo fladderen.......................

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Ratatouille

Gistermiddag kwam Bakary, de broer van Ousman terug van een bezoek aan Oma in Badibou.

Een reis van een uurtje of drie, in de overvolle, hete bustaxi, zonder eten of drinken.(nog twee weken vasten overdag).

Hij kwam een aandoenlijk cadeau brengen, speciaal voor ons meegegeven door Oma, zij bewerkt nog iedere dag haar eigen groetentuin.

In de regentijd verbouwen de mensen extra veel, het schiet als paddestoelen de grond uit.

Oma is trots op haar tuin en geeft zoveel als ze kan missen aan de familie.

De groenten zijn de reis ongeschonden doorgekomen, vanavond wel gelijk de pan in, anders is het alweer bedorven voor je het weet, het is vandaag heel erg warm, 32 graden met een luchtvochtigheid van 80%.Ik glibber in mijn slippers naar de keuken, om van deze ingrediënten een soort Ratatouille te maken. http://www.dekooktips.com/recepten/ratatou.htm

De pan op het vuur, nog heter, heerlijk.................. Nee,......... ik hoef niet naar de sauna.

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Gebakken gebakje.

Vandaag flink wat Botervis ingeslagen.

Blijft een lachwekkend beest, met prodentwitte tanden en een mond om te zoenen.

We hebben een feestelijk diner vandaag, inclusief wit wijntje, voor mij alleen, de mannen drinken geen van allen alcohol, zij kiezen voor cola of fanta.

We maken een klein feestje ter ere van mijn "happy birthday". Verjaardagen worden niet gevierd, men weet geen geboortedata, hooguit het geboortejaar.

Groots vieren hoeft voor mij nu ook weer niet met koffie en gebak, maar wel gezellig om met elkaar lekkere vis te eten. Heerlijke filets van de Botervis (foto is gemaakt door Tinie Blom, in maart 2008), zonder graten, lekker bakken in gloeiend hete olie.

Wat brood, dipsausjes uit holland van Duyvis, en wat sla, en hiep hieperdepiep Hoera! Hoe oud ik wordt? Mag u raden, u kunt uw reactie achterlaten in de blog. Klein prijsje voor de winnaar, maar wederom kan er over de uitslag niet worden gecorrespondeerd.

Fo waati koteng,

Groet van jarige Isatou

De Zaterdag Column

Vandaag weer een column.

Afval.

Vandaag ga ik op de fiets naar de markt met een tas vol lege

flessen achterop.

In het dorp zijn geen verharde wegen, dus is het een hele toer

om vooruit te komen en op je fiets te blijven zitten.

Trappen in rul zand lukt niet, dan stap ik af en loop.

Als ik weer een stukje kan rijden slinger ik alle kanten op,

hobbels en kuilen vermijdend.

Ik heb nog nooit een Gambiaanse vrouw op een fiets gezien.

Alle vrouwen lópen richting markt, met emmers op het hoofd

om hun boodschappen in te vervoeren.

Prachtig rechtop en in balans dragen zij met gemak twintig

kilo. Meisjes van 7 jaar kunnen dit al, zij het met een lichtere

last. Maar ik heb dit nooit geleerd dus moet het op fietsen

houden.

De hele weg rammelen de flessen, de dorpelingen horen mij

al van verre aankomen.

Vriendelijk zwaaiend groeten de mensen als ik voorbij kom.

Terugzwaaien zit er niet in, stuur los laten betekent vallen,

dus ik lach vriendelijk terug, ondertussen op de weg lettend.

Bij de markt aangekomen blijkt er niet één fles kapot te zijn.

Friday zal blij zijn met de handel. Hij heeft een winkeltje op

de markt en is een goede kennis van mij geworden.

Bij hem geef ik altijd de flessen af, zodat hij ze weer kan ver-

kopen.

Er wordt hier veel hergebruikt. Lege wijnflessen worden weer

gevuld met peut, limonade of petroleum.

Een andere manier om ze op te ruimen weet ik niet want glas-

bakken zijn hier onbekend.

In Serekunda, een stad met 200.000 inwoners, komt in sommige

wijken eens per week een vuilniswagen langs, maar hier in

Tanji moet je zelf maar zien hoe je je afval verwerkt.

Voor de flessen heb ik dus deze oplossing gevonden.

Verpakkingen en papier verbranden we, net als iedereen.

Oud brood en schillen gooien we neer voor loslopende ezels

en schapen. Vlees/en visafval leggen we op het dak van de

schuur, zodat je regelmatig een gier ziet landen om zich tegoed

te doen.

Het enige waar we niet goed raad mee weten zijn de lege blikjes.

Daarom koop ik zoveel mogelijk vers in.

Op de markt haal ik vandaag uien, aubergines, wortels, paprika´s

en tomaten.

Met de tas weer achter op de fiets, aanvaard ik de terugreis.

Gelukkig rijd ik terug minder luidruchtig door het dorp, en als

ik goed op de weg let durf ik zelfs terug te zwaaien.

Fo waati koteng,

groet van Isatou

Zakat

Vandaag is het net als elke vrijdag, Prayday, de heilige dag van de islam, een dag van rust en gebed. Om twee uur 's middags gaan de meeste mannen en jongens naar de Moskee om gezamenlijk te bidden. De mannen betalen dan ook de Zakat, één van de vijf zuilen van de Islam. Iedereen doet aan liefdadigheid.

In sommige landen waaronder Saudi-Arabië, Iran en Pakistan wordt de Zakat geïnd door de staat. In Gambia niet, hier regelen de mensen het zelf.

In de grote Moskee in Tanji staat een mand waarin de giften verzameld worden.

Men geeft in de regel kaarsen, suiker, geld of Kolanoten http://www.azarius.nl/encyclopedia/42/article/ Dit alles wordt verdeeld onder de allerarmsten door een soort wethouder, een medewerker van de Alkalo (de burgemeester).

Dit keer geeft Ousman suiker en kolanoten. Vooral door de oude mannen worden de kolanoten nog gewaardeerd.

Ik heb eens een stukje geprobeerd, dat was eens maar nooit weer, zo vreselijk bitter.

Als men mij vraagt; "Colaatje?, zeg ik "graag, maar dan uit een flesje".

Fo waati koteng,

groet van Isatou

Pablo

Hoi, ik stel me even aan u voor; Pablo is de naam en ik woon bij Frank.

Vroeger ging ik nog wel eens op jacht en ving ik een vogel of hagedis, die vrat ik dan lekker op.

Maar tegenwoordig ben ik lui en eet het liefste brokjes.

Ik ben een echt zwaargewicht, en dat komt goed van pas als ik 's nachts weer eens een gevecht moet leveren met een van die scharminkels hier. Ze komen dan ongenood op mijn compound en dat pik ik natuurlijk niet.

Ga ik nu weer maffen! ........... O ja, ik moest de groeten doen van Isatou.

Oei ik groei.

Tijdens deze ramadan geniet ik elke dag zo rond een uur of half acht 's avonds de "lunch" samen met de jongens.

Rond zeven uur horen we door de luidspreker van de Moskee eerst een soera lezen uit de Koran. Dan ongeveer twintig minuten later hoor je "sunté wato sita";"het is tijd om het vasten te breken".

We zorgen dat de thee gezet is en maken elke dag een extra lekkere broodmaaltijd klaar, de ene dag een omelet of slaatje, andere keer guacamole of aardappel met gehakt tussen het brood.

Overdag zet ik een paar kannen water in het vriesvak zodat er na de thee ook lekker koud water is. De jongens hebben meer dorst dan honger en alles is in een kwartiertje op.

Overdag eet ik wél maar ook weer niet al te veel? Opstaan met koffie en ontbijtkoek, wat yoghurt, koekje, snoepje, cup a soupje en een banaantje.

Zoals gezegd half acht dus de lunch, en dan moeten we nog dineren. Laatst zat ik om elf uur nog aan de macaroni gebruik dus vier maaltijden per dag en de nodige tussendoortjes.

De meeste mensen vallen wat af tijdens de ramadan maar ik mag wel uitkijken dat ik niet teveel groei!

Fo waati koteng,

groet van Isatou

Jalikebba

Leuke muzikale visite gehad.

In april 2005 zijn Leo en ik voor het eerst op vakantie geweest in Tanji en we hebben toen muziek workshop gedaan. Leo hield zich bezig met Djembé-les,

maar ik kreeg les van Jalikebba op de Kora. http://kora-music.com/nl/kora.htm Ik speel piano maar dit snaarinstrument kende ik voorheen alleen door er naar te luisteren. Na twee weken les ben ik niet verder gekomen dan de Afrikaanse versie van Poesie Mauw, écht kattengejank! Het is bijzonder moeilijk de Kora te bespelen en niet voor mij weggelegd.

Kebba daarentegen is professioneel, speelt al sinds zijn kleutertijd en is echt virtuoos. Hij is net terug van een tour door Europa waar hij met een aantal muzikanten heeft opgetreden in Duitsland en België, hij maakt CD's en heeft een eigen website http://www.freewebs.com/jalikebba.

Heel leuk dat hij ons af en toe met een bezoekje komt vereren en dan ook nog "live" voor ons optreedt. Van mij mag hij vaak langskomen, heel gezellig.

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Eerste schooldag

Vandaag is Ousman voor het eerst naar school gegaan.

Hij zag er Tip-top uit, helemaal in het nieuw. Een schooluniform is verplicht, het is niet toegestaan in vrijetijds kleding te komen, en geen slippers maar degelijke schoenen.

Deze voorschriften o.a. geeft de school een goed imago. Het is voor zover we weten één van de beste scholen in Gambia.

Ous is supertrots er naar toe te gaan, hij ging vanmorgen al om 6.15 op pad om op tijd te zijn, de school begint om 8 uur, en je moet toch minstens een uur rekenen om er met de bustaxi te komen. Kan soms langer duren, maar ook korter, je weet het nooit zonder dienstregeling. Te laat komen stelt men niet op prijs, dus vroeg uit de veren elke dag.

Vandaag stond ie om 12.00 uur al weer voor mijn neus, er bleek geen les te zijn deze eerste dag.

Hij heeft wel een rondleiding gehad, en vertelde daar heel enthousiast over.

Ous heeft als hoofdvak Timmeren, maar hij kan daarnaast nog veel meer leren zoals loodgieterswerk, electrotechniek, metselen, lassen etc. Morgen krijgt men het lesrooster en dan zullen de eerste lessen gegeven worden.

De schooltas staat nu al weer klaar met een schoon overhemd ernaast.

Want morgen is het niet "Ik móet weer naar school, maar ik MAG!!

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Gepassioneerde werkplaats

De timmerwerkplaats ziet er momenteel uit als een waar prieel.Een maand of zes geleden heeft Ousman op de hoek van de werkplaats een stekje van de Passieflora geplant, het plantje was niet groter dan twintig centimeter, als je nu ziet wat daar uit gegroeid is geloof je het bijna niet.

Mamadou noemt het onderkomen het militaire kamp en inderdaad als de mannen er klussen, staan ze verdekt opgesteld.

Nadat er eerst prachtige bloemen bloeiden, vormen de vruchten zich nu, straks als we kunnen oogsten hoop ik op een emmer vol.

Er zijn honderden soorten en als ik me niet vergis bezitten wij de

"Passiflora edulis forma flavicarpa"

Hoe de vruchten smaken weet ik nog niet maar alleen al vanwege de naam zet ik er straks vol verwachting mijn tanden in.

Fo waati koteng,

groet van Isatou

De Zaterdag Column

Weer een column, ik moet er even bij vermelden
dat ik deze column in februari 2007 heb geschreven,
in de column beschrijf ik mijn belevenissen samen
met Leo. Het doet me goed jullie er in te laten meedelen.

Afwas (februari 2007)

Eerst maar eens de vuile vaat wegwerken.

Als ik wil beginnen zie ik dat onze watervoorraad in de keuken

op is.

We zijn nog niet aangesloten op de waterleiding, maar hebben

het genot van een put op ons eigen erf. Vorig jaar oktober zijn

we in Gambia aangekomen en om ons stukje grond stond alleen

een muur, verder niets.

Nog vóór de fundering voor ons huis uitgegraven werd, hebben

we een put laten slaan. Twee Malinese jongens hebben met een

simpele schop vijftien meter diep moeten graven om het water

te bereiken.

Daarna hebben de mannen een aantal dikke stammetjes uit onze

Mangoboom gekapt, waardoor onze boom er ineens nogal uitge-

dund bij stond. Maar deze stammetjes gebruikten zij om een

stellage van te bouwen, waaraan een katrol werd opgehangen.

Werkt perfect!

Eerst nu twee emmertjes water halen, twee emmertjes pompen.

Nu hebben wij geen pomp in onze put, dus moet het

op spierkracht. In het begin kostte het me wel moeite maar

inmiddels ben ik er heel bedreven in, en trek in één vloeiende

beweging zo tien kilo omhoog, fluitje van een cent.

Voor krachttraining hoef je hier niet naar de sportschool.

Het eerste emmertje heb ik alweer op het droge, nu even snel de

tweede.

Na een aantal ophalingen, ineens veel gekraak, en voor ik het

besef tuimel ik naar voren en wordt het touw uit mijn handen

gerukt. Wat is er eigenlijk gebeurd?

De houten stellage is afgebroken aan de rechterzijkant en de dwars-ligger ligt in tweeën voor de put.

Ik sta toch wel een beetje te trillen van de schrik, en realiseer me,

dat het maar goed is dat ik altijd een paar meter van de put af

ga staan.

Gelukkig lig ik vóór de put en niet erin!

Bij nadere inspectie zie ik dat het hout vermolmd is en(nu al?),

waarschijnlijk is aangevreten door termieten.

Nog nooit één termiet gezien, maar een andere verklaring heb

ik er niet voor.

Er moet nu een opdracht worden gegeven aan een lasser om een

stellage van ijzer te maken, dat komt wel goed, maar gaat vandaag niet meer lukken.

Totdat de nieuwe stellage klaar is moet Leo al het water putten,

want ik heb er de kracht niet voor.

Zonder stellage met katrol, wordt het mij te dol.

Leo is niet thuis, vandaag is hij met een visser mee naar zee,

en hoopt met zelf gevangen vis thuis te komen.

Wat nu te doen met de vuile vaat?

Er zit niets anders op, uitstellen tot morgen, en vandaag met

een boek genieten van het zonnetje.

Fo waati koteng

Groet van Isatou

Guacamole

Afgelopen zondag heeft Uncle mij een vrucht cadeau gedaan die men "pear" noemt.

Ik kon deze vrucht in eerste instantie niet goed thuisbrengen maar na enig speurwerk in internet blijkt het om een avocado te gaan, er zijn ongeveer 400! soorten.

De afrikanen eten deze vrucht met mayonaise, wat peper en zout en wat Jumbo-bouillonpoeder soms nog vermengd met lunchworst (de kipvariant! want varkensvlees eet men niet).

Ik stond er wat huiverig tegenover maar toen ik het proefde deed het me sterk denken aan Guacamole, die heerlijke avocadodip, wat ik in Mexicaanse restaurant zeer waardeer.

Het recept maar eens opgezocht http://www.tantethea.net/recepten/sausdres/guacamole.htm ik ben blij dat we hier bijna alle ingrediënten makkelijk kunnen krijgen zodat ik de volgende keer eens de keukenprinses ga uithangen, dan nog een bonenschoteltje en wat sla er bij en dan..... Smullen op z'n Mexicaans!

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Stekkie

Vandaag drie sinasappelboompjes geplant. Bij de buren tamelijk flinke "stekjes" gekocht.

Grote service van dit tuincentrum want zoon Djakarja kwam de planten thuisbezorgen en

heeft geholpen de boompjes in de grond te zetten, dit alles voor drie euro, daar kan

intratuin niet tegenop.

Dan moeten we ook weer blij zijn met regen want dan kunnen de stekken zich goed wortelen.

De bedoeling is niet alleen het fruit te oogsten maar ook het terras op een natuurlijke wijze

van schaduw te voorzien.

Het vergt wel enig geduld want de bomen groeien niet al te snel, http://www.zaaieens.nl geeft

wel leuke informatie maar een snelgroetip kan ik niet vinden.

We zullen de komende jaren onder de parasol de schaduw moeten zoeken.

Maar misschien al over een jaar of vijf een vers geperst sapje, uit eigen tuin......

Fo waati koteng,

groet van Isatou

Tocht.

Ousman heeft een mooie hordeur voor de achterdeur gemaakt.
Dat ik daar niet eerder opgekomen ben!
Nu kan ik heerlijk het huis laten doortochten.

In de regentijd is de luchtvochtigheid constant erg hoog.
Bij het opstaan ongeveer 95% en zakt meestal niet onder
de 70%
Nu na een aantal maanden moet ik goed in de gaten houden
dat er geen schimmels komen.
In de hobbykamer heb ik helaas vergeten een kast, waarin
veel dozen staan, te controleren, daar kon ik met gemak een
champignonkwekerij in beginnen.

Vandaag dus alles schoongemaakt en in "schone" dozen
gepakt.
Hopelijk nu dat ik de deuren tegen elkaar kan openzetten
dat het allemaal wat droger en frisser blijft.

Na de regentijd toch maar een grote schoonmaak doen, maar voor vandaag genoeg geboend.
Hier zegt men "domandin, domandin (beetje bij beetje), daar ben ik het volkomen mee eens!

Fo waati koteng,
groet van Isatou

Ramadan

Vandaag is de Ramadan begonnen.
Dat brengt een heel andere dagindeling met zich mee, Ousman en co zijn allemaal moslim en zullen
vasten tussen Fajr, het ochtendgebed voor dageraad, en Maghrib, het avondgebed bij zonsondergang (het vierde gebed).
Vóór het opkomen van de zon dus flink tanken, en brood of Gasavepap eten.
Voor mijn vrienden, dorpsgenoten en de meeste
landgenoten (90% is moslim), een bijzondere maand, die vooral als feestelijk wordt beleefd.


Het vasten wordt gezien als zuivering en het maakt sterk want je zelfdiscipline wordt erdoor ontwikkeld.

Na het avondgebed wordt er eerst gezamenlijk thee gedronken en brood gegeten.
Het geeft een groot gevoel van verbondenheid. Het is voor mij ook een bijzondere situatie
om als atheïst de Ramadan mee te beleven in een moslimgemeenschap, ik voel me niet
buitengesloten.
Het gaat er heel gemoedelijk aan toe, ik heb belangstelling, ik lees ondertussen over de Islam,
o.a. in internet http://nl.wikipedia.org/wiki/ramadan dat wordt gewaardeerd en geeft stof
tot interessante gesprekken, tegelijkertijd laat men mij in mijn waarde.

Voor de zelfdiscipline heb ik bewondering, het blijft in mijn ogen een hele prestatie om met
deze tropische temperaturen niet de drinken. Ik vraag me regelmatig af hoe dat moet voelen
maar ik ga niet mee vasten om dat te ervaren, dat gaat me iets te ver. Bij het idee wordt ik
al duizelig.

Later op de avond, zo rond 10 uur is het tijd voor het diner, ik zal proberen regelmatig de
maaltijden te verzorgen en iets lekkers te serveren en zo bij te dragen aan het evenwicht (?).
Vanavond "gewoon" vis met rijst, maar als verrassing IJS TOE!

Fo waati koteng,
Groet van Isatou

Uncle

Gisteren met Frank mee geweest naar zijn Gambiaanse familie. Hij kent deze mensen al meer dan 10 jaar en wordt als een zoon gezien. Uncle staat aan het hoofd van de familie, heeft drie vrouwen en veertien kinderen.

Eens in de maand gaat Frank op familiebezoek en soms ga ik mee. We worden getrakteerd op een Afrikaanse lunch, Rijst, vis, ui en veel peper(fire), en wisselen de laatste nieuwtjes uit.

Het was een hele toer om er te komen, ook in Serrekunda zijn er flinke plassen ontstaan door de hevige regenval van de afgelopen dagen, er zitten hele diepe tussen, en tijdens de rit liep er één van de remmen vast, dus moest er gesleuteld worden.Uncle is vrachtwagenchauffeur geweest en weet van wanten, en ook Frank weet het nodige van auto's, maar toen ik het tafereel bekeek, begon ik te twijfelen of we ooit nog thuis konden komen...... De hele rem werd er uitgehaald, we zijn met aangepaste snelheid naar huis gereden.

Al met al een heel gezellige dag gehad, niet in de laatste plaats met de kinderen vanUncle.

De twee jongste, Sam en Rocky wilden heel graag poseren, "mooie kinders".

Fo waati koteng,

Groet van Isatou