Krak!

Regelmatig gaat er iets stuk, dat is niet te wijten aan onvoorzichtigheid maar aan het klimaat.

Overdadige zon zorgt ervoor dat zelfs Plastic of Kunstof geen lang leven is beschoren. Het materiaal verliest snel zijn elasticiteit en wordt poreus.

Voor je het weet zit er een scheur in je emmer óf je stoel!

KRAK!

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Aunty Isatou

Waar je ook komt, er zijn altijd kinders. Vele kinders ken ik niet maar vaak komen ze in grote getale op je af. Zo´n witte mevrouw valt al gauw op in een gezelschap.

Op schoot komen zitten is voor de kleintjes soms wel wat eng maar met een groep broers en zussen om je heen houdt je je stoer!

I to dou? Hoe heet je?; "Aunty Isatou", Er zit meestal wel een meisje tussen wat óók Isatou heet, getuige dit ukkepukje, meteen is het ijs gebroken, op schoot zitten is helemaal niet eng meer!

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Twee van de vijf.

Twee dametjes van de vijf van gisteren hebben altijd veel lol met Ome Fam.

Sardjo en Umi renden deze keer op hem af om hun nieuwe kapseltjes te laten bewonderen.

Mooi gezicht die drie op een rij!

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Vijf op een rij!

Deze dametjes zitten in een lui momentje even een pindaatje te knabbelen.

Fatima, Umi, Sardjo, Mariama en Binta, "vijf op een rij".

Dat doet me opeens denken aan dat zeer verslavende spelletje................

Ook een lui verveelt momentje? Neem eens een kijkje op http://www.intergames.nl/puzzels/five.html maar pas op! je kan er bijna niet meer mee stoppen................

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Het is niet al goud wat er blinkt. 4

Het zilver combineert Momadou ook wel met andere materialen zoals bijvoorbeeld schelpjes.

In dit geval "geldkauris" die in vroeger tijden in Afrika als betaalmiddel werden gebruikt.

Ze worden ingelegd in zilveren schakels die perfect om het schelpje passen, een wondermooi resultaat is het gevolg.

Een andere techniek die Momadou ook beheerst is het "drijven" van zilver. De zilveren onderdeeltjes komen uit een aluminium vormpje, daarna hamert ie er op los en al drijvende komt de vorm erin.

De ketting en de oorbellen zijn een traditioneel ontwerp zoals al lange tijd door de Gambiaanse vrouwen wordt gedragen.

Van "nieuw tot oud", Momadou is zijn gewicht waard in Goud!

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Het is niet al goud wat er blinkt. 3

Als de malletjes verwijderd zijn begint het fijne werk. In dit geval wordt de platte ring rond gebogen om een ijzeren staafje, vervolgens vast solderen.

Daarna het afwerken schuren met schuurpapier van grof tot fijn, en alle oneffenheden wegvijlen.

Een precies en geduldig werkje, je zou er kriegel van worden. Maar Momadou houdt van zijn vak en is een echte perfectionist.

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Het is niet al goud wat er blinkt. 2

Het zilver dient te worden gesmolten in speciale smeltcupjes zodat het in vloeibare vorm in de malletjes kan worden gegoten.

De smeltoven is gemaakt van een oude autovelg waaraan een handaangedreven ventilator is gelast zodat men het vuur hoog kan opstoken. Het smeltpunt ligt zo rond de duizend! graden.

Verbazingwekkend dat het malletje niet verbrand. Wel zorgen dat de zeeschuimen niet té droog zijn dan kunnen lekken ontstaan wat opeens een totaal ander vormpje creeert.

Na een paar munuten kan de mal verwijderd worden, altijd weer spannend om het resultaat te zien, maar Momadou heeft veel ervaring, dus meestal is zijn ontwerp in de goede vorm gegoten...........

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Het is niet al goud wat er blinkt. 1.

Mag ik even aan u voorstellen? Dit is Momadou Keita, 28 jaar, zilversmid.

Momadou heeft een werkplaatsje op de Compound van Frank, deze had nog een vrije hoek in zijn opslag, de heren houden elkaar vaak gezelschap, want Momadou leert tussen zijn bedrijven door aan Leerling Frank hoe je met zilver te werk moet gaan.

Momadou is van kinds af aan opgeleidt in het vak door zijn broer, dus weet van wanten.

Hij geeft vorm aan zijn eigen ontwerpen, maar maakt ook traditionele "versieringen".

Een veelgebruikte techniek is het gieten van zilver in zelfgemaakte mallen. Deze mallen maakt hij van inktvissceletten, oftewel zeeschuim (parkieten lusten er wel pap van, ook mijn Jut en Jul peuzelen er aan). Typisch weer zo´n voorbeeld hoe een Afrikaan van natuurvoorwerpen een handig gereedschapje maakt!.

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Steeds meer Afrikanen

De compound raakt overbevolkt. Steeds meer Afrikanen doen hun best om de tuin op te fleuren. Het is een zeer sterk ras wat zich zelf uitzaaid.

Ze vormen een kring rond het sinasappelboompje, met een beetje geluk komen er steeds meer.

Je zou er bijna van gaan zingen: "Oranje boven, oranje boven, leve de koningin! Bij mij worden deze flowers koninklijk behandeld.

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Kinderboerderij

In bijna alle Compounds bezit men scharrelvee, kippen, schapen en hier en daar een verdwaalde ezel.

Roesjka maakt soms een wandelingetje in de buurt en speurt naar lekker hapjes, alsof ie bij mij niet genoeg krijgt!

Ziet meneer een oploopje der kippen of schapen? "Erop af!"

Roesj eet onuitgenodigd een hapje mee, zijn disgenoten kijken niet op of om en eten onverstoorbaar voort. Door elkaar heen hoor je getok, geblaf en gemekker: "Mensenkinderen wat is dít lekker".

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Brrrrrrrrrrr

Mensen met Arachnofobie http://nl.wikipedia.org/wiki/Arachnofobie moeten maar niet klakkeloos onder een boompje gaan zitten. Je kunt er soms grote spinnen tegenkomen die hun web bouwen in het gebladerte.

Deze had wel een heel grote afmeting. Zo op de foto is zijn maat wat moeilijk in te schatten maar in het echt meet ie ruim tien centimeter van poot tot poot. Een aardige jongen dus.....

Zelf niet weggerent, ´k behoor inmiddels tot het natuurvolk, maar het dier van een gepast afstandje bewonderd. Welke soort het is? Geen idee, ook weet ik niet of ie rondscharrelt met giftige kaken, brrrrr. Maar, weest gerust, er is tijdens onze ontmoeting niets engs gebeurt, tot morgen dus!

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

In de knoop.

Niet alleen borduren is een populaire hobby, ook de Macramékunst herleeft in Gambia.

Er worden vele knopen gemaakt om schalen of Kalebassen (zijn ze weer!).

Versieringen van grote houten kralen of mooie schelpen geeft het werkstuk een echt Afrikaanse uitstraling.

Deze pronkstukjes zorgden er voor dat ik werd besmet met het Macramévirus, eerst mijn boekenkast maar eens omgekeerd, en jawel!, daar kwamen nog een paar boekjes tevoorschijn uit de zeventiger jaren.

Vóór ik touw ga kopen toch eerst nog maar eens de techniek doorlezen voor ik in de knoop raak......

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Er zit geen steekje los.

Vele vrouwen in Gambia borduren. Zij gebruiken wol om vlakken op te vullen die ze eerst op katoen getekend hebben. Vooral veel verschillende kleuren zorgen voor een vrolijk sprei.

K ga binnenkort, als echte "gambiaanse" toch eens op zoek naar een dame die mij de techniek wil leren.

Marijke let op: Ook jíj kan dit nu zelf maken :-)

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Sjaaltjes

Dames die op zoek zijn naar een sjaaltje kunnen in Serrekunda hun hart ophalen.

Er is altijd wel iets te vinden op de markt, maar ook gewoon op de hoek van een straat.

Maar ik had niet verwacht een winkel te ontdekken waar het aanbod zó groot is.

Om Toon Hermans maar eens te citeren "Ik schrok me een hoedje!........ met een sjaaltje erbij!

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Weg pijntjes!

Deze dame heeft artikelen te koop die men vindt in de vrije natuur.

Stokjes waar je je tanden mee kunt reinigen, maar ook verschillende bladeren waar je thee van kunt zetten.

Buikpijn, hoofdpijn, huidaandoeningen? Met de juiste theesoort verdwijnen die klachten als sneeuw voor de zon! De marktvrouw heeft zo haar adviezen om gezond te worden óf te blijven.

Een Reformwinkel is er niets bij!

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Mandjes vlechten

Handige knakkers maken van takken manden die jonge aanplant moeten beschermen. Hoe deze boomsoort in Algemeen Beschaafd Nederlands heet? Geen idee, maar in het Mandinka wordt deze boom "Baaro" genoemd.

De Baarotakken zijn zeer sterk en dus uitermate geschikt om voor dit doel te gebruiken, hongerige dieren lopen door en de felle zon kan geen blaadjes verbranden.

De bladeren van de Baaro zélf wordt door Gambianen zeer gewaardeerd, je kan er heerlijk geurende en smaakvolle thee van maken, in Serrekunda zie je er ook bossen van liggen in de "natuurkraam".

Mandjes en Thee?, Daar doe je goede zaken mee!

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Schone broek.

In de droge tijd is Gambia heet en stoffig. Als er een stevig windje de kop op steekt zie je de rode stofwolken overal rondwaren.

Geen wonder dus dat je vrijwel elke dag een schone broek aan moet om netjes rond te lopen. Levert weer veel werk op voor de vrouwen die zich een ongeluk wassen aan al dat stugge denim.

Om toch nog een vrolijk tintje mee te geven aan deze lijn, knijper ik er een kleine prijsvraag aan vast! (Ja! Alweer!).

Welke hoort niet in het rijtje thuis?

Zit er een prijs aan vast? In quizzen op de Nederlandse Televisie zie je wasautomaten voorbij komen als eerste prijs, helaas vallen de Gambiaanse vrouwen niet in de prijzen........., meedoen is dus voor de sport.

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

De terugreis.

Voor vertrek stonden de bleekgezichten nog even stil bij mooie uitzichten........

Vervolgens de koffers gepakt en zo langzamerhand maar weer eens op Tanji aan.

De reis duurt ongeveer drie uur. Ongeveer!........ plots kregen wij een flapperende band.

De buitenband was gescheurd en gaf veel franje, dus stonden we stil. Gelukkig is er bijna in elk dorp een "Bandenman".

We konden nog net in z´n twee een werkplaatsje bereiken waar men met veel kunst en vliegwerk de reparatie kon verrichten. De reparateur doet alles met de hand, het blijft toch steeds weer een lastig klusje om de band van de velg af te wippen met een breekijzer, maar deze mannen zijn handige doorzetters dus ook dit euvel wist hij op te lossen.

Duurde een uurtje, wij zaten rustig onder een schaduwrijk afdakje te wachten, haasten hoefde niet want we waren nog steeds op vakantie niet?

De nieuwe band zorgde er voor dat we de reis richting Tanji konden volbrengen, ´t was al met al een leuk reisje, wie weet met nieuwe gasten? nog eens voor herhaling vatbaar.

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Wildmenu

Na zo´n wandeling krijg je wel trek in een happie! Dus op naar het restaurant wat op een grote Afrikaanse hut lijkt.

In het logo van het camp staat een wild zwijn. Tendaba-jagers zorgden ook tijdens ons verblijf dat er die avond "Wild-Pig" op het menu stond.

Dit gerecht wordt natuurlijk niet gegeten door Moslims, maar die kunnen kiezen uit andere gerechten op de kaart. Zelf had ik dit wild nog nooit geproefd, zo´n kans moet je pakken!

Niet verkeerd, werkelijk zeer smakelijk klaargemaakt, zelfs de Cranberrysaus ontbrak niet.

Er gaat niet veel verloren van het dier, want de zwijnenschedels gebruikt men om het restaurant te decoreren. Aparte, back to basic, wandversiering!

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Dat snijdt hout!

In Tendaba zijn niet alleen de vergezichten mooi, ook gezichten van hout zijn te bewonderen.

Er staan vele houtsnijwerken her en der verspreidt over het park.

Zo kan men een Kunstzinnige wandeling maken................

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Hoofddoekje

De weg aan de zuidzijde van de rivier is goed begaanbaar. Men is bezig aan grote wegreparaties, niet veel hobbelen, alleen wat okerrode stofwolkjes omdat nog niet overal asfalt ligt.

Na een paar uurtjes bereikten we Tendaba-camp, wat aan de river Gambia ligt. Een idyllische plek midden in de natuur met mooie uitzichten over het water, waar je lekker kan relaxen of een boottochtje kan maken.

Het personeel is vriendelijk. Hetty werd door het kamermeisje "aangekleed", zo kon zij als blanke dame ook heel mooi voor de dag komen met een hoofddoek, of tulband, net hoe je het noemen wilt..........

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Speciale plek

Voordat wij Tendaba-camp bereikte passeerde we het dorp Kaiaf, waar chauffeur Seringh een stop wilde maken om zijn familie te groeten.

Midden in de familiecompound staat een bijzondere hut.

Er wordt beweerd dat deze hut er al 500! jaar staat. Elke twee jaar wordt het dak op traditionele wijze compleet vernieuwd en eventuele andere mankementen worden verholpen.

De hut wordt omringd door mystieke krachten. Elk jaar worden er speciale gebedsdiensten gehouden waar veel mensen op af komen uit het dorp en wijde omgeving. Juist in deze hut bidden zorgt voor Mirakels, zo gelooft men.

Pal achter de hut staat een Neemboom. http://www.anthemis.nl/aromabasis/neem.htm Een bijzondere boom, die als ie in bloei staat zoals nu, heerlijk geurt. De heilzame werking van de Neem werd al 3500 jaar geleden in Indische religieuze en medische geschriften vermeldt.

Hut en Boom staan naast elkaar. "Een wonderlijk duo".

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Oversteken.

De volgende dag vervolgde we onze reis naar Tendaba-camp. Bij Farrafeni rechts af richting veerpont, zo kom je aan de zuidkant van de rivier. Wél even een ander verhaal dan in Banjul.

Veel verkeer, maar geen lange wachttijden. Voor wij aan de beurt waren wel even verbaasd staan kijken wat zo´n klein pontje aan pondjes kan vervoeren.

Je ziet zwaar beladen trucks voorbij komen, dus dan konden wij er zonder gevaar ook wel op.

Een pleziervaart in een mooi Mangrovegebied met mooie rondfladderende vogels........

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Oma

Na het ontbijt in Illiassa brachten wij een bezoek aan Oma in Jumansarr.

Het was voor Oma een grote verrassing dat ze ineens Ousman voor haar neus zag staan met in zijn kielzog drie Toubabs. Dit onverwachte bezoek stemde haar heel blij en wij werden snel op de veranda gestationeerd in de schaduw wat ook nodig was want de temperaturen liepen op tot een graadje of 38.

Er moest een portretfoto worden gemaakt. Als echte "gambianen" poseerden wij zoals het hoort, netjes de handjes op schoot en kieken maar.

De kinderen in Jumansarr roken al snel dat er wat te beleven viel, dus kwam half kinderland op bezoek bij Oma, een buitenkansje om eens met Toubabs te babbelen laat je als jonge Jumansarrer niet aan je neus voorbij gaan. Witte meneer Bliek bleek een leuke speelkameraad.

Steeds weer werden er nieuwe spelletjes bedacht, van Tikkertje en Jonas in de Waltervis, tot Hop Paardje Hop. Groot succes, iedereen had veel plezier.

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Papperlepap.

Gastvrije mensen daar in Illiassa, niet alleen voor Walter en Hetty een belevenis, andersom wordt het zeer gewaardeerd dat wij komen logeren zodat het niet bestempeld kon worden als een bliksembezoekje. Deze compound in Illiassa fungeert graag als locaal "Hotel", dus mochten andere webloglezertjes ook een bezoekje willen brengen? schroom niet om Isatou te mailen, ik ga graag als begeleidster mee.

De veranda werd ingericht als noodkeuken, wél een luxe keuken, want we hadden een gastank mee. ´s Morgens eerst maar weer eens koffie zetten (er waren koffieleuten mee) en eieren koken voor het ontbijt.

We kwamen niet aan eitjes tikken toe, want een der kinders bracht ons de ochtendpap. Couscous, wat in Baddibou in grote getale wordt verbouwd, bovenop een pindasausje gezoet met wat suiker, zeer smakelijk en warm.

Voor dat wij opstonden, luilakken die wij zijn, was het compoundleven al in volle gang, een aantal vrouwen koken, de jongere meisjes halen water, en iemand heeft de taak de koe te verzorgen.

Dit werk doet men graag heel vroeg. Waarom? Later op de dag is het te heet, zeer heet...........

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Welkom!

De overtocht was snel gepiept, we waren nog nét voor donker aan de overkant.

Seringh kachelde door, na een paar uurtjes bereikten wij in het donker Illiassa.

De kindertjes lagen al te slapen. Maar......... de volgende ochtend kwamen de kinders uit alle hoeken en gaten tevoorschijn om die Toubabs te begroeten. Natuuuuuuuuuuurlijk allemaal op de kiek, daarna moesten alle kinderen die kiek bekijken, want digitale camera´s blijven tovermachines, het zorgt altijd voor veel vertier.

Het echte welkom heden gebeurde door Masu, het opperhoofd der vrouwen.

Na een babbeltje ging men weer snel over tot de orde van de dag.

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Varen, varen over de baren.

Niet alleen de Ferry´s zijn in de vaart, bootjes zie je in allerlei soorten en maten.

Locale handelaren hebben hun eigen Piroques, die worden zo vol mogelijk beladen om de waren naar de overkant te brengen.

Banjul is tevens een haven waar Containerschepen kunnen aanmeren. Vanuit deze haven worden de containers over land naar elders vervoerd.

Maar naast de gebruikelijke scheepvaart was ik toch wel verrast toen ik opeens de "Love Boat" zag liggen, http://www.123video.nl/playvideos.asp?MovieID=158594 ik dacht dat die alleen naar Accapulco ging? Dit soort boten zijn alleen voor de meer vermogende passagiers, wij kozen dus voor "The good old Ferry", je komt voor 10 dalasis waar je wezen wilt.......

Fo waati koteng,

Groet van Isatou

Wachten........

De eerste reisdag werd voornamelijk doorgebracht met wachten. Veel mensen pakken in Banjul de Ferry naar de overkant, het is dus druk, druk, druk. Wil je snel doorstromen dan moet je eigenlijk heel vroeg uit de veren. Maar ons reisgezelschap wilde niet haasten, je gaat tenslotte op vakantie niet?

Als je de eerste boot aan je neus voorbij laat gaan dan sta je al gauw in de file, een lange rij auto´s doen moeite om de overkant te halen. Nog meer reizigers pakken de benenwagen, elk hoekje en gaatje op de Ferry raakt bezet. Je moet dus wel wat geduld op kunnen brengen voordat je aan de beurt bent. Maar....... Geen Nood! Onder een afdakje vonden wij een bank waar we ons prima vermaakten met koekeloeren naar al die drukte.

Het blijft een fascinerend schouwspel wat als titel heeft: "Heen en Weer"

http://www.youtube.com/watch?v=ygvkZ35Z0-0&feature=related

Dit keer onder muzikale begeleiding van Drs. P. Zo hadden wij een feestelijke dag.

Over feestelijke dag gesproken! Vandaag een mijlpaaltje, dit is het 500e blogbericht.

Fo waati koteng,

Groet van Isatou